„Memento homo mori”. Bractwo z Małopolski od wieków budzi ciekawość mieszkańców

Arcybractwo Męki Pańskiej. Tajemnicze zrzeszenie religijne z Małopolski

Województwo małopolskie to wiele ciekawych i często nieznanych historii. Region może pochwalić się ogromną różnorodnością wywodzącą się jeszcze z zamierzchłych czasów. To właśnie w Małopolsce znajdziemy jedno z najbardziej tajemniczych i najmniej znanych polskich zrzeszeń religijnych – Arcybractwo Męki Pańskiej działające przy kościele św. Franciszka z Asyżu w Krakowie. Historia bractwa zaczyna się jeszcze w 1595 roku. Jak podają sami franciszkanie, powstało z inicjatywy ks. Marcina Szyszkowskiego, późniejszego arcybiskupa krakowskiego. Pierwsze nabożeństwo brackie przeprowadzono jeszcze w czerwcu tego samego roku.

Jak czytamy, w 1617 roku, kiedy ks. Marcin Szyszkowski został biskupem krakowskim, otoczył Arcybractwo Męki Pańskiej szczególną opieką, pisząc dla niego tzw. „ustawy brackie”. W 1597 roku papież Klemens VIII zatwierdził bractwo, nadając mu odpusty. W 1605 roku uzyskało ono status arcybractwa. Czym zajmowali się członkowie Arcybractwa Męki Pańskiej? Franciszkanie informują, że jego członkowie uczestniczyli w tzw. procesji jerozolimskiej. To nabożeństwo upamiętniające odnalezienie krzyża Jezusa przez św. Helenę. Mieli oni swoje oryginalne nabożeństwo „Piętnastu Stopni Męki Pańskiej”. Przez wiele lat odprawiano je we wszystkie piątki. Od 1975 roku Arcybractwo Męki Pańskiej odprawia wspomniane nabożeństwo jedynie w piątki Wielkiego Postu.  

W przeszłości członkowie małopolskiego Arcybractwa Męki Pańskiej opiekowali się więźniami i skazanymi. Jak podają franciszkanie, posiadali oni związane z tym przywileje. Jeden z nich polegał na tym, że w każdy Wielki Czwartek mogli oni wykupić z więzienia dłużników oraz występować o ułaskawienie jednego ze skazanych na śmierć. Osoba taka do końca życia pozostawała pod opieką bractwa, stając się jego członkiem. Ułaskawieni brali także udział w procesji powrotnej do Kaplicy Męki Pańskiej – czytamy. Przywilej ten Arcybractwo Męki Pańskiej utraciło w czasie zaborów.

Członków Arcybractwa Męki Pańskiej cechuje charakterystyczny ubiór. Mowa o czarnych tunikach oraz kapturach z wyciętymi na oczy otworami. Przesłanie bractwa brzmi: „memento homo mori”, czyli pamiętaj człowiecze o śmierci. Obecnie krakowskie Arcybractwo Męki Pańskiej liczy zaledwie kilkunastu członków, którymi zostać mogą wyłącznie mężczyźni.

Kto należy do Arcybractwa Męki Pańskiej w Krakowie? Kiedyś do zrzeszenia tego należeli nawet polscy królowie – Zygmunt III Waza, Władysław IV, Jan II Kazimierz czy Jan III Sobieski. Jednym z członków bractwa pozostaje fotograf i kawaler Orderu Orła Białego, urodzony w Krakowie Adam Bujak.

W Małopolsce odnaleziono średniowieczny skarb. Królewskie denary mogą mieć nawet 600 lat