Potrawy wigilijne 2023 – co w tym roku zagości na małopolskich stołach?
Potrawy wigilijne 2023 – co w tym roku zagości na małopolskich stołach?
Gotowanie to nieodłączny element przygotowań do Świąt Bożego Narodzenia. Oczywiście potrawy różnią się w zależności od regionu, co charakteryzuje także Małopolskę. Jakie tradycyjne dania muszą znaleźć się na małopolskim stole wigilijnym? Sprawdźcie w naszej galerii.
foto: Freepik
Zupa rybna/rosół rybny
To jedna z potraw, której na próżno szukać w niektórych regionach Polski, a na krakowskich stołach jest niemal obowiązkiem. Przepis na rosół rybny podawała m.in. autorka przedwojennych książek kucharskich, Elżbieta Kiewnarska. Poniżej można zapoznać się z fragmentem przepisu z książki „Zupy i sosy” z 1929 roku. „Nastawić na smak włoszczyznę, jak do rosołu, z podwójną ilością cebuli, listka i pieprzu. Gdy włoszczyzna zmięknie, smak przecedzić, włożyć weń oczyszczoną, osoloną i — o ile jest bardzo duża — pokrajaną rybę. Zagotować na mocnym ogniu, odsunąć na brzeg blachy i gotować wolno, aż mięso ryby od ości odstanie. Rybę wyjąć i podać oddzielnie, lub też położyć po kawałku na talerzach, nalewając zupę. Gdyby rosół był mętny, co jest zawsze spowodowane zbyt gwałtownem gotowaniem, można go sklarować białkiem, rozbitem z paru łyżkami wody, zagotować wolno i przecedzić przez czyste płótno”.
foto: Wikimedia Commons
Barszcz czerwony z uszkami
To danie, którego obecność na wigilijnym stole jest obowiązkowa. Barszcz wigilijny powinien różnić się od tego, który przygotowujemy w ciągu roku. Chodzi przede wszystkim o zachowanie postu i nieużywanie składników mięsnych, nie licząc ryb. Potrawa ta była już znana w XVI-wiecznej Polsce, a przepisy na barszcz z uszkami przygotowywał m.in. Mikołaj Rej, który nakazywał upiec przygotowane na wywar buraki. Autorka książek kucharskich z dwudziestolecia międzywojennego, Maria Disslowa sugerowała wzbogacenie smaku zupy poprzez użycie głowy ryby, suszonego koperku i roztartego czosnku.
foto: Pixabay
Zupa grzybowa
Zupa przygotowywana z suszonych grzybów to także jeden z najważniejszych elementów kulinarnych Wigilii. Przepis na taką potrawę podawała m.in. Wincenta Zawadzka w książce „Kucharka litewska” z 1854 roku. Zawadzka przygotowywała bezmięsną zupę z suszonych borowików i zalecała podawanie jej z makaronem, kaszką lub zaparzanymi kluskami z dodatkiem koperku lub zielonej pietruszki. W innej wersji przepisu zupa zawiera dodatki w postaci wywaru z buraków i śmietanę podawaną z poszatkowanymi grzybami.
foto: Wikimedia Commons
Pierogi z kapustą i grzybami
Pierogi z kapustą i grzybami możemy z pewnością uznać za jeden z kulinarnych filarów świąt. Pierogi były już znane w kuchni staropolskiej. Pisał o nich w XVII wieku podstoli żytomierski, autor pierwszej książki kucharskiej w języku polskim, Stanisław Czerniecki. Wspomniana już Wincenta Zawadzka do przyrządzania pierogów używała m.in. kwaśnej kapusty z rybą czy słodkiej kapusty z jajami na twardo.
foto: Flickr.com
Karp po żydowsku
Karp
foto: Wikimedia Commons
Kapusta z grochem
To jedna z tych potraw świątecznych, którą można spotkać niemal w całej Polsce, a Poznaniacy nazwą ją „ciupką z grochem”. Podstawowymi składnikami są m.in. groch, kiszona kapusta i oczywiście przyprawy takie jak liście laurowe, ziele angielskie, majeranek czy kminek.
foto: Wikimedia Commons
Kutia/kluski z makiem/łazanki z makiem
To z kolei potrawa, która nie występuje w każdym regionie kraju. Jest uważana za danie kuchni ukraińskiej czy litewskiej, ale też polskiej kuchni kresowej, co umocniło jej pozycję w historycznej Galicji. Przyrządza się ją z pszenicy, miodu, maku, słodu, bakalii czy rodzynek i orzechów. W niektórych przepisach dodaje się też mleko lub śmietankę.
foto: Wikimedia Commons
Kompot z suszu
Kompot z suszu jest z pewnością napojem, który nie przypada każdemu do gustu, jednakże stał się nieodłączną częścią polskiej wieczerzy wigilijnej. Do jego przygotowania używa się zazwyczaj wędoznych śliwek, suszonych gruszek, moreli, fig, rodzynek czy pomarańczy i goździków.
foto: Flickr.com
Makowiec
Potrawy wigilijne to nie tylko wytrawne posiłki, ale też nieco słodsze akcenty. Na pewno jednym z popularniejszych jest makowiec. Najczęściej pod tą nazwą kryje się ciasto drożdżowe zwijane z masą makową. Sam mak łączony był ze szczęściem, urodzajem i płodnością.
foto: Pixabay.com
Kiszone rydze
Nieco bardziej nietypowym, ale wciąż obecnym daniem w niektórych krakowskich domach są kiszone rydze. Do przygotowania potrawy potrzebne będą grzyby o zdrowych kapeluszach. Przed kiszeniem rydze należy obgotować w solonej wodzie, a potem odcedzić i ostudzić. Tak przygotowane układamy w słoju kapeluszami do dołu. Można je przyprwaić zielem angielskim i listkiem laurowym. Swojego czasu kiszone rydze cieszyły się bardzo dużą popularnością, mimo że obecnie to nieco zapomniana potrawa.
foto: Flickr.com
Kulebiak z kapustą i grzybami
To także jedna z nieco bardziej nietypowych potraw. Kulebiak przyrządza się jako ciasto drożdżowe lub półkruche. W wersji świątecznej nadziewany jest kapustą i grzybami. Przyrządza się go nie tylko w Małopolsce, ale także na Lubelszczyźnie.
foto: Wikimedia Commons
Pierniki
Na świątecznym stole nie może zabraknąć także pierników. Niektóre źródła historyczne sugerują, że pierwszy znany przepis na piernik pochodzi z Grecji, z około 2400 roku p.n.e. W Polsce pierwszy cech piernikarzy powstał w Krakowie. W XVII wieku były sprzedawane w aptekach jako lekarstwo.
foto: Flickr.com
Zamknij reklamę za s.
X
Zamknij reklamę
...