Dolina Eliaszówki

i

Autor: Jerzy Opioła, Wikimedia Commons

Ciekawostki

Wyjątkowy las w Małopolsce. Przebiegała tam granica dwóch cesarzy

2025-05-07 14:47

Województwo małopolskie jest przepełnione atrakcjami turystycznymi. Nie wszystkie są jednak typowe i często odwiedzane. Jednym z takich przykładów może być Las Hrabski położony na Wyżynie Olkuskiej. Niewiele osób wie, że na jego północnym skraju przez niemal sto lat przebiegała granica dwóch cesarzy – austriackiego i rosyjskiego. Nie jest to jedyne tego typu miejsce w Małopolsce.

Las Hrabski w Małopolsce. Był granicą dwóch cesarzy

W Małopolsce znajdziemy wiele ciekawych historycznie i nietypowych miejsc. Las Hrabski z pewnością należy do tego grona. Dlaczego? To niezbyt znany teren zielony, położony na Wyżynie Olkuskiej w Małopolsce, w gminie Krzeszowice, na terenie Doliny Eliaszówki. Sama dolina rozciąga się pomiędzy miejscowościami Czarna i Paczółtowice w powiecie krakowskim. Jej nazwa wywodzi się od imienia biblijnego proroka Eliasza. Co ciekawe, dawniej w tym miejscu istniało wiele pustelni, a obecnie istnieje odnowiona pustelnia św. Agnieszki. Jedną z ciekawszych atrakcji doliny jest Diabelski Most, powstały w latach 1671-1691.

Las Hrabski leżący w Dolinie Eliaszówki jest ciekawy choćby z samej nazwy. Nawiązuje ona do jego właścicieli, hrabiów Potockich ze wspomnianych już Krzeszowic. Ówczesna wieś od 1816 roku znajdowała się w posiadaniu jednego z największych i najzamożniejszych rodów magnackich w dziejach Rzeczypospolitej (Potoccy herbu Pilawa). Jego przedstawicielem był m.in. hetman wielki koronny Mikołaj Potocki (1593-1651).

Niewiele osób wie, że właśnie przez małopolski Las Hrabski w latach 1815-1914, na północnym jego skraju biegła granica dwóch cesarzy – austriackiego i rosyjskiego. Co ciekawe, wraz z biegiem dziejów Las Hrabski stanowił także granicę między województwami – krakowskim i kieleckim (II Rzeczpospolita). Do dzisiaj właśnie lasem tym przebiega granica pomiędzy diecezjami krakowską a kielecką. Do 1975 roku biegła tam granica między powiatami chrzanowskim i olkuskim, a dziś Las Hrabski pełni funkcję graniczną gmin Krzeszowice i Olkusz, oraz powiatów – krakowskiego i olkuskiego.

Kraków Radio ESKA Google News

Las Hrabski w Małopolsce nie jest jedynym miejscem, gdzie stykały się granice mocarstw zaborczych. Na terenie województwa znajdziemy także tzw. Zakątek Trzech Cesarzy. Leży on w miejscowości Mysłowice (podobne miejsce znajdziemy również w Sosnowcu). To tam w latach 1846 (1795) – 1915 zbiegały się granice trzech europejskich cesarstw, a zarazem mocarstw zaborczych: Prus, Austrii i Rosji. Granica ostatecznie przestała istnieć w 1915 roku, a miejsce graniczne zamknięto w 1918 roku po powstaniu Rzeczypospolitej Polskiej. Trójstyk pełnił jednak inną „rolę” – w latach 1922 – 1939 spotykały się tam granice trzech województw: śląskiego, krakowskiego i kieleckiego.

To unikatowa wieś na mapie Małopolski. Grasował w niej słynny zbójnik

2025_05_07_Express Biedrzyckiej_0705_TOMASZ_TRELA