Gnojnik. Małopolska wieś, która zasłynęła z nietypowej nazwy
Województwo małopolskie pełne jest miast i wsi, których historia sięga niepamiętnych czasów. Miejscowości te słyną często ze swoich zabytków, produktów czy lokalnej kultury. Niektóre jednak trafiały na pierwsze strony gazet z powodu swojej… nietypowej nazwy. Jedną z takich miejscowości jest wspomniany Gnojnik. Skąd wzięła się nazwa miejscowości? Zacznijmy najpierw od historii. Jak czytamy na stronie gminy Gnojnik, jej pisana historia sięga jeszcze początków XIII wieku – właśnie na ten okres datowana jest pierwsza wzmianka o Gnojniku, Gosprzydowej i Lewniowej. Znajdziemy ją w dokumentach autorstwa Wincentego Kadłubka z 1215 roku. Głębokie piętno na losach Gnojnika i całej gminy naznaczyły wydarzenia historyczne, takie jak VI wojna polsko-szwedzka, zwana również „potopem”, rabacja galicyjska oraz dramat I i II wojny światowej. Skąd wzięła się nazwa wsi Gnojnik? Wyjaśnieniu tego zagadnienia podjęła się Dorota Mucha z Publicznego Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Uszwi. W jej publikacji na stronie szkoły czytamy, że prof. Stanisław Rospond wyjaśnia etymologię Gnojnika jako „Gnojnik, czyli nazwą topograficzną od wyrazu gnój, ale w znaczeniu może „tłustej gleby”, ewentualnie od gnojnika „rodzaj rośliny”.
Gmina Gnojnik. Co warto zobaczyć?
Gnojnik znany z nietypowej nazwy może pochwalić się wieloma zabytkami. Gminę charakteryzuje drewniana architektura sakralna i użytkowa. Wśród atrakcji znajdują się perły, takie jak Kościół w Biesiadkach czy kościół w Gosprzydowej. Z murowanych obiektów warto zobaczyć kościoły w Gnojniku i Uszwi, a także kaplice w Lewniowej i Żerkowie. Ciekawymi miejscami są również zespół dworsko-pałacowy w Gnojniku, a także plebania i budynek starej szkoły w Uszwi. Z pomników warto wymienić tablicę pamiątkową w lesie Grabliny w Uszwi, oraz pomnik ku czci ofiar I wojny światowej w Żerkowie. Gnojnik to również doskonała baza wypadkowa do zwiedzania regionu. Ze wsi w niedługim czasie dotrzemy do Rożnowa i Gródka nad Dunajcem, oraz atrakcji takich jak Zamek w Czchowie czy Zamek Tropsztyn. W pobliżu położone są również ruiny Zamku w Melsztynie.
