Jan Ewangelista Goetz

i

Autor: Pałac Goetz, palacgoetz.pl / Walery Rzewuski - Polish National Archives in Kraków, Wikimedia Commons

Ciekawostki

Słynny małopolski browar założył przybysz z Niemiec. Jest znany w całej Polsce [GALERIA]

2025-04-22 14:45

Tak się składa, że w Małopolsce, a konkretnie w Brzesku mieści się siedziba jednego z najsłynniejszych browarów w Polsce – browaru Okocim. Niewiele osób wie, że swą potęgę zawdzięcza on przybyszowi z niemieckiej Wirtembergii – Janowi Ewangeliście Goetzowi. Życie związał on jednak z Małopolską. Co ciekawe, przed śmiercią prosił, aby pochować go w polskim kontuszu. Poznajcie wyjątkową historię nadającą się na filmowy scenariusz.

Niemiec twórcą potęgi małopolskiego browaru. Dziś Okocim słynie w całej Polsce

Polskie tradycje piwowarskie sięgają zamierzchłych czasów. Co ciekawe, jeden z najsłynniejszych rodzimych browarów pochodzi z Małopolski, a konkretnie z niewielkiej wsi Okocim. Niewiele osób wie jednak, że za twórcę jego późniejszej potęgi należy uznać Jana Ewangelistę Goetza, przybysza z Niemiec, który na polskiej ziemi pojawił się w 1845 roku. Zacznijmy jednak od początku. Jan Ewangelista Goetz (niem. Johann Evangelist Gotz) urodził się w listopadzie 1815 roku w Langenenslingen, w Badenii-Wirtembergii. Doświadczenie piwowarskie zdobywał już w wieku 15 lat, pomagając w małym browarze swego ojca Antona.

Pałac Goetz w Brzesku

Już w wieku 19 lat Jan ewangelista Goetz przemierzał Niemcy jako wyzwolony czeladnik, zdobywając piwowarskie doświadczenie. W 1839 roku jego kuzyn mianował go zarządcą technicznym i zastępcą właściciela swego browaru, który w ciągu sześciu lat doprowadził do znakomitego stanu. Co ciekawe, browar ten był później jednym z najlepszych w Europie. To właśnie Goetz wprowadził tam rewolucyjną jak na owe czasy metodę produkcji piwa dolnej fermentacji, tj. pilznera.

W 1844 roku, w wieku 29 lat Goetz postanowił się usamodzielnić. W jednym z ogłoszeń w prasie znalazł informacje o kupcu, który poszukiwał wspólnika celem założenia browaru. Padło na Okocim, gdzie po raz pierwszy zawitał w kwietniu 1845 roku. Jak się okazało, z niewielką małopolską wsią związał się do końca życia. Budowa browaru w Okocimiu ruszyła jeszcze w czerwcu. Rok później wybuchła słynna rabacja galicyjska, w wyniku której Goetz omal nie utracił życia. Przed śmiercią, jak podaje Jan Burlikowski w publikacji „Kronika Miasta Brzeska: 1385-1944” uchronili go przyjaciele i robotnicy.

Kraków Radio ESKA Google News

Goetz mieszkał w budynku browaru w Okocimiu, który potem rozbudowywał. Zyskał on nazwę „Starego Pałacu”. W 1875 roku Jan Ewangelista Goetz dobudował do browaru słodownię, a w tym samym roku rozpoczął rozbudowę warzelni. Co ciekawe, niemiecki przybysz był aktywny społecznie, zajmując wiele ważnych funkcji. Był m.in. dyrektorem Kasy Zaliczkowej w Brzesku, czy członkiem Rady Powiatowej. W Okocimiu Górnym w 1862 roku ufundował pierwszą szkołę podstawową, a w 1870 roku wyprosił u biskupa tarnowskiego ustanowienie nowej parafii, z okazji czego ufundował plebanię.

W 1873 roku Jan Ewangelista Goetz zbudował w Okocimiu bibliotekę publiczną, która działa do dziś. Był również założycielem lokalnej straży pożarnej i królem Krakowskiego Bractwa Strzeleckiego. Jan Ewangelista Goetz zmarł w swoim pałacu w 1893 roku. Jak czytamy na łamach pisma „Focus Historia”, Goetz przed śmiercią kazał złożyć swe ciało do trumny ubrane w polski kontusz.

Dziś pochodzący z Małopolski browar Okocim należy do przedsiębiorstwa Carlsberg Polska. Miejsce to może pochwalić się 180-letnią tradycją warzenia piwa. Wspomniany już w tekście pałac Goetz w Brzesku możecie zobaczyć w przygotowanej galerii. Obecnie w miejscu tym funkcjonuje restauracja. Pełni on także funkcję noclegową.

ESKA_Franciszek na ostatnich zdjęciach w Bazylice św. Piotra w Rzymie