Małopolskie zwierzę-widmo. Żbiki narażone na wyginięcie
Jakie są najrzadsze gatunki zwierząt w Polsce? Do tego grona z pewnością możemy zaliczyć węża Eskulapa, żubra europejskiego, rysia euroazjatyckiego, niedźwiedzia brunatnego czy wilka szarego. Niezwykłą rzadkością jest także obserwacja żbika – jednego z dwóch gatunków dzikich kotów żyjących na terenie Polski. Gdzie występują żbiki? Obecnie na terenie Polski koty te można spotkać (niezwykle rzadko) na terenie województwa małopolskiego i podkarpackiego. Jak informuje oficjalny serwis rządowy, populacja polskich żbików liczy nie więcej niż 200 osobników.
Gdzie można spotkać je w Małopolsce? Żbiki zamieszkują duże kompleksy leśne, m.in. tereny Beskidów (Niski, Sądecki) czy Tatry. To zwierzęta niezwykle czujne i płochliwe, co jeszcze bardziej ogranicza możliwość ich obserwacji. Z wyglądu żbiki przypominają bardzo dużego kota, choć wciąż mniejszego od rysia euroazjatyckiego. Ssaki te polują głównie wczesnym rankiem i nocą.

Doniesienia o spotkaniu żbika w Małopolsce nie są częste, a te, które się zdarzają, nie zawsze świadczą o spotkaniu tego nieuchwytnego kota. Dlaczego? Wszystko z uwagi na podobieństwo do kota domowego. Jest jednak kilka sposobów, aby odróżnić od siebie oba gatunki:
- żbik jest większy od domowego kota. Samiec mierzy 55-67 cm długości (nie licząc ogona) i waży nie mniej niż 6, a czasem nawet 10 kg.,
- cechą charakterystyczną żbika jest gruby, puszysty ogon, zakończony tępo, który w porównaniu z ogonami kotów domowych wydaje się wyraźnie krótszy,
- sierść żbika, w kolorze żółtawo-szarym z charakterystycznymi czarnymi pręgami na grzbiecie, bardzo przypomina umaszczenie dachowego kota, to jednak jest bardziej okazała, gęstsza, jedwabista i dłuższa niż u większości kotów (nie rasowych).
- pręgi ogonowe nie łączą się z grzbietowymi, co odróżnia żbika od kota domowego.
Co ciekawe, żbiki mogą krzyżować się z dzikimi kotami domowymi, które oprócz miast zamieszkują także małopolskie lasy. W „Polskiej czerwonej księdze zwierząt” żbik europejski zakwalifikowany jest do kategorii EN. To gatunki bardzo wysokiego ryzyka, silnie zagrożone wyginięciem.