Depresja – czyli kiedy smutek staje się chorobą

Chorobę najczęściej wywołują różne, złożone czynniki takie jak: negatywne doświadczenia, ciężkie choroby trwające długi czas, czynniki dziedziczne, cechy osobowości, warunki życiowe, współczesne czasy (zmiany cywilizacyjne, wzrost tempa życia, kryzys ekonomiczny). Depresję generują dodatkowe czynniki rozwoju, którymi są: zaburzenia rytmów okołodobowych (więcej pracujemy, mniej śpimy) oraz przewlekły stres.

W epizodzie depresji człowiek jest stale depresyjny lub smutny przez większość dnia, mniej interesuje się codziennymi sprawami, mniej cieszy się z rzeczy, które zwykle sprawiają mu przyjemność. Jego apetyt zmienia się istotnie - waga wzrasta lub spada o minimum 4 kg bez celowej diety, ma kłopoty ze snem prawie każdej nocy. Mówi lub porusza się wolniej niż zwykle, jest niespokojny lub nie może usiedzieć w miejscu.

Osoby cierpiące na depresje są wyczerpane, bez energii, czują się winne i bezwartościowe. Mają problemy w podejmowaniu decyzji, kłopoty z koncentracją. Niestety chorzy cierpiący na depresję często rozważają lub dokonują samouszkodzeń.

Występują myśli rezygnacyjne, często myśli samobójcze. Można zaobserwować współwystępowanie depresji z zaburzeniami jedzenia, czy nadużywaniem substancji psychoaktywnych.

Depresja jest w dużej mierze chorobą nawracającą, wystąpienie pierwszego epizodu depresyjnego daje 50% ryzyko powtórzenia w przyszłości takiego epizodu. Jednocześnie u osób, które miały więcej niż jeden epizod depresji, między zaostrzeniami utrzymuje się zwykle dobra aktywność ogólna i samopoczucie.

Depresja może pojawiać się pod różnymi postaciami takimi jak depresja sezonowa (objawy powracają zimą lub jesienią), reakcja żałoby w wyniku straty bliskiej osoby, która może rozwinąć się w pełny zespół depresyjny, depresja maskowana w wyniku której u osoby objawy smutku czy braku zainteresowań mogą być niezauważalne. Coraz częściej na depresję chorują osoby w podeszłym wieku.

Szczególną uwagę warto zwrócić na depresję dzieci i młodzieży. Raport fundacji UNAWEZA z 2023 roku pokazuje, że coraz więcej dzieci i nastolatków zmaga się z trudnościami psychicznymi związanymi z samooceną, stresem czy gorszym samopoczuciem. Dlatego konsultacja ze specjalistą jest niezwykle ważna i potrzebna. Należy udać się do psychologa czy psychoterapeuty albo skontaktować się z lekarzem psychiatrą. Czas w depresji odgrywa ważną rolę: im szybciej skorzystamy z pomocy specjalisty, tym lepiej.

Możemy wesprzeć swoją walkę takimi prostymi metodami jak: codzienna aktywność fizyczna, dieta bogata w zdrowe produkty, stosowanie technik relaksacyjnych.

Zdzisława Stopińska