Podatek stały w 2024 roku. Co planuje Ministerstwo Finansów?
Jarosław Neneman, Podsekretarz Stanu, ekonomista i wykładowca akademicki na Uniwersytecie Łódzkim oraz Uczelni Łazarskiego w Warszawie, w imieniu Ministerstwa Finansów złożył do prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów projekt ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek wchodzących w skład grup międzynarodowych i krajowych. Chodzi o tzw. podatek stały. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to trzeci kwartał tego roku. Co to jest podatek wyrównawczy? Którzy Polacy będą do niego zobowiązani? Czym są zasady zasad GloBE, których dotyczy projekt?
Projekt ma być wdrożeniem do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w UE (Dz. Urz. UE L 328 z 22.12.2022, str. 1, zwanej dalej: dyrektywą). Celem dyrektywy jest wdrożenie w Unii Europejskiej (UE) Globalnych zasad przeciwdziałania erozji podstawy opodatkowania („zasad GloBE”), tj. głównej części tzw. Filaru II OECD. Na podstawie tych zasad, na świecie ma zostać ustanowiony minimalny poziom opodatkowania działalności gospodarczej. Co to dalej oznacza dla Polaków? Ile będzie wynosił wspomniany poziom?
Nowy podatek od działalności gospodarczej. Zasady
Wprowadzany projektem system globalnego podatku minimalnego ma zostać oparty o trzy rodzaje podatku wyrównawczego:
- globalny podatek wyrównawczy – w dyrektywie jako zasada włączenia dochodu do opodatkowania (dalej jako: IIR),
- krajowy podatek wyrównawczy – zależnie do kontekstu także z przymiotem „kwalifikowany” (dalej jako: QDMTT),
- podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków – w dyrektywie jako zasada niedostatecznie opodatkowanych zysków (dalej jako: UTPR).
Jak czytamy w projekcie, IIR nakłada obowiązek zapłacenia odpowiedniego podatku wyrównawczego, co do zasady, na jednostkę dominującą najwyższego szczebla w grupie. System ten w założeniach jest podobny do funkcjonującego w wielu państwach, w tym w Polsce, reżimu opodatkowania zagranicznych jednostek kontrolowanych. Jednostka dominująca grupy, w jurysdykcji w której ma siedzibę, powinna zapłacić podatek wyrównawczy od swoich nisko opodatkowanych jednostek zależnych w innych jurysdykcjach. QDMTT działa w sposób podobny do IIR, z tą istotną różnicą, że prawo do poboru podatku wyrównawczego zostaje w państwie, w którym znajdują się nisko opodatkowane jednostki składowe grupy, a więc najczęściej, będzie on płacony w tej jurysdykcji, gdzie ulokowany został nisko opodatkowany dochód (a niekoniecznie tam gdzie jest jednostka dominująca). Względem standardu OECD, IIR i QDMTT zostało rozszerzone w dyrektywie na duże grupy krajowe, czyli grupy jednostek operujące na terenie wyłącznie jednego państwa członkowskiego. UTPR nakłada obowiązek zapłacenia podatku wyrównawczego od jednostki dominującej, na jednostki z grupy znajdujące się w danej jurysdykcji, w sytuacji gdy ta jednostka dominująca działa w innej jurysdykcji, w której nie ma IIR.
