Średnia a mediana – czyli dlaczego nie wszyscy zarabiamy 9 tysięcy
Zgodnie z danymi GUS, przeciętne miesięczne wynagrodzenie w Polsce osiągnęło poziom 9101,56 zł brutto. Zanim jednak popadniemy w hurraoptymizm, warto zwrócić uwagę na medianę, która wynosi 7000 zł brutto. Co to oznacza w praktyce? Dokładnie połowa pracujących Polaków zarabia kwotę niższą niż 7000 zł, a druga połowa – tyle samo lub więcej.
Skąd tak duża rozbieżność między średnią a medianą? Średnia arytmetyczna jest bardzo wrażliwa na wartości skrajne. Oznacza to, że nieliczne, ale bardzo wysokie pensje menedżerów czy właścicieli firm znacząco zawyżają ogólny wynik. Mediana jest wskaźnikiem bardziej odpornym na takie zniekształcenia i lepiej oddaje to, co trafia na konto „statystycznego” Kowalskiego.
W skali kraju, pomijając miasta na prawach powiatu, lista regionów z najwyższą medianą wynagrodzeń pokazuje, gdzie koncentruje się bogactwo. Krajowe TOP 5 zdominowane jest przez zagłębia przemysłowe oraz powiaty okalające największe metropolie:
- Powiat lubiński: 8374,34 zł.
- Powiat warszawski zachodni: 8243,10 zł.
- Powiat pruszkowski: 8202,35 zł.
- Powiat polkowicki: 8200,71 zł.
- Powiat wrocławski: 8180,00 zł.

Finansowa czołówka Małopolski – TOP 5 powiatów
A jak na tym tle prezentuje się Małopolska? W województwie przeciętne wynagrodzenie brutto wyniosło 9535,62 zł, co jest wartością wyższą od średniej krajowej. Jednak i tutaj mediana jest znacznie niższa i ukształtowała się na poziomie 7111,36 zł.
Niekwestionowanym liderem zarobków w regionie pozostaje Kraków. W stolicy Małopolski, będącej miastem na prawach powiatu, mediana wynagrodzeń sięgnęła 8670,16 zł. Dla porównania, w pozostałych miastach o tym statusie zarobki są wyraźnie niższe – w Tarnowie mediana wynosi 6747,67 zł, a w Nowym Sączu 6478,49 zł.
Jeśli jednak przyjrzymy się wyłącznie powiatom (z pominięciem miast na prawach powiatu), czołówka rankingu wyraźnie pokazuje, że siła gospodarcza Krakowa promieniuje na okoliczne tereny. Oto pięć małopolskich powiatów z najwyższą medianą zarobków:
- Powiat krakowski – z medianą na poziomie 7413,60 zł brutto. Bliskość metropolii i rozwinięta infrastruktura sprawiają, że tzw. krakowski obwarzanek jest najzamożniejszym powiatem w regionie.
- Powiat wielicki – tuż za liderem, z medianą wynoszącą 7317,83 zł. To kolejny beneficjent sąsiedztwa Krakowa, z silnymi strefami aktywności gospodarczej.
- Powiat oświęcimski – z medianą 7012,98 zł. Region o silnych tradycjach przemysłowych utrzymuje się w czołówce dzięki stabilnym i dobrze płatnym miejscom pracy w dużych zakładach.
- Powiat chrzanowski – gdzie mediana osiągnęła dokładnie 7000 zł. Podobnie jak w przypadku Oświęcimia, o sile gospodarczej decyduje tu przemysł i strategiczne położenie komunikacyjne.
- Powiat olkuski – zamyka stawkę z medianą na poziomie 6984,16 zł, co wciąż jest wynikiem bardzo zbliżonym do krajowej mediany.