Dwór Brandysów w Brodach odzyskuje blask. Pierwszy etap renowacji na finiszu
Inspektor do spraw ochrony i opieki nad zabytkami w kalwaryjskim magistracie, Dorota Maj-Kołodziej, w rozmowie z PAP podkreśliła, że prace rozpoczęte jesienią ubiegłego roku koncentrowały się na powstrzymaniu dalszej degradacji budynku. „Najważniejsze było odwodnienie i fundamenty” – zaznaczyła.
W ramach tego etapu, oprócz kluczowego zabezpieczenia obiektu przed niszczącym wpływem wód gruntowych i opadowych, rozebrano również zniszczony komin, dokonano niezbędnych napraw stolarki zewnętrznej oraz uszkodzonych fragmentów murów.
Koszt tej części prac wyniósł 1,6 mln zł. Gmina Kalwaria Zebrzydowska pozyskała na ten cel blisko 1,3 mln zł dofinansowania z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków dla Małopolski w ramach Polskiego Ładu.

To jednak dopiero początek drogi do pełnej rewitalizacji. Dorota Maj-Kołodziej poinformowała również, że samorząd złożył już wniosek o pozwolenie na generalny remont zabytku w starostwie wadowickim. „Gdy je otrzymamy, będziemy wnioskowali o dotacje. (…) Z uwagi na wysokość kosztów w grę będą wchodziły raczej duże programy, z puli rządowej. Jeśli nie będzie takich programów, to będziemy skazani na prace etapami, a to nie jest dobre dla zabytku” – dodała, wskazując na skalę przyszłych wyzwań finansowych.
Władze Kalwarii Zebrzydowskiej mają ambitne plany. Chcą, aby odrestaurowany dwór wraz z otaczającym go parkiem i zabudowaniami folwarcznymi stał się prawdziwą wizytówką gminy. Sprzyja temu malownicze otoczenie – bliskość rzeki z bulwarami, zabytkowy klasztor Bonifratrów mieszczący się w dawnym dworze obronnym Zebrzydowskich oraz słynne kalwaryjskie sanktuarium, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Dwór w Brodach ma bogatą historię. Został wzniesiony w pierwszej połowie XIX wieku przez Jana Kantego Brandysa, który zarządzał majątkami księcia Kazimierza Czartoryskiego. Po klęsce Powstania Listopadowego obiekt pełnił ważną rolę jako punkt przerzutowy dla emisariuszy i łączników działających na rzecz niepodległości. W jego historycznych murach, w 1923 roku, doszło do ważnych negocjacji politycznych. To tutaj przedstawiciele PSL Piast, Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy oraz Związku Ludowo-Narodowego zawarli tzw. pakt lanckoroński, który doprowadził do utworzenia rządu z Wincentym Witosem na czele.
Po II wojnie światowej dwór został znacjonalizowany. Na jego terenie funkcjonowała między innymi wytwórnia win. W 2014 roku gmina Kalwaria Zebrzydowska odkupiła 7,5-hektarowy teren wraz z dworem, stajniami i wozownią. W ostatnich latach w budynku znajdowały się mieszkania komunalne. Teraz, dzięki staraniom samorządu, zabytek ma szansę na drugie życie.