Kamieniołom Libana - wyjątkowe miejsca na mapie Krakowa. Ma na koncie nawet "rolę" w filmie [GALERIA]

Kamieniołom Libana w Krakowie. Od miejsca wydobywania wapienia do planu filmowego

Kamieniołom Libana jest zlokalizowany między aleją Powstańców Śląskich, ulicą Swoszowicką, Kopcem Krakusa i cmentarzem Podgórskim w Krakowie i ma powierzchnię 18 hektarów. Wapienie zaczęto już tam wydobywać w XIV wieku. Jego nazwa pochodzi od nazwiska żydowskiego właściciela Bernarda Libana, którego fabryka zajmowała się produkcją kamienia oraz wapna. Pod koniec wieku XIX przedsiębiorstwo „Kamieniołomy i wapienniki Libana i Ehrenpreisa” było nawet liderem swojej branży w Krakowie. W październiku 1942 r. firma została przejęta przez Niemców, którzy założyli Obóz Karny Służby Budowlanej, potocznie określany Libanem. Jego więźniowie byli wysyłani na roboty do kamieniołomu. Ten funkcjonował do 1986 roku. Kilka lat później nieczynny już obiekt stał się planem filmowym oscarowej "Listy Schindlera".

Co ciekawe, w "Liście Schindlera" Liban "gra" obóz pracy przymusowej w Płaszowie, który działał w latach 1942-45 w bliskim sąsiedztwie kamieniołomu (powstał na terenach dwóch cmentarzy żydowskich - przy ul. Abrahama i przy ul. Jerozolimskiej). Na potrzeby produkcji koniecznie było wybudowanie na dnie obiektu scenografii, która objęła 34 baraki, 11 wież strażniczych oraz replikę willi komendanta obozu Amona Gotha. Do dziś, spacerując po dnie Libanu, czujne oko dostrzeże pozostałości planu filmowego, m.in. fragmenty ścieżki wyłożonej macewami czy słupki z resztkami drutu kolczastego.

Kamieniołom Liban użytkiem ekologicznym. Radni docenili jego dużą wartość przyrodniczą

31 sierpnia 2022 r. decyzją Rady Miasta Krakowa obszar dawnego kamieniołomu został objęty ochroną jako użytek ekologiczny. W uzasadnieniu uchwały czytamy m.in.:

Jednym z najistotniejszych walorów przyrodniczych terenu jest mozaikowatość zbiorowisk roślinnych - roślinności drzewiastej, roślinności siedlisk wodnych, wilgotnych oraz muraw naskalnych będących siedliskiem wielu rzadkich i chronionych gatunków zwierząt. Na terenie Kamieniołomu Libana i w jego najbliższym sąsiedztwie na wierzchowinie stwierdzono łącznie 286 gatunków roślin naczyniowych. W całymkamieniołomie obserwowano blisko 40 rzadkich i chronionych gatunków zwierząt.

Obecnie tereny kamieniołomu stanowią przede wszystkim miejsce spacerów mieszkańców Podgórza oraz jedną z ulubionych lokalizacji wspinaczy, którzy chętnie korzystają z 30 metrowej ściany o nazwie El Pułkownik, posiadającej specjalne punkty asekuracyjne (ringi i stanowiska zjazdowe). Wciąż powstają jednak nowe drogi na innych ścianach. Należy jednak podkreślić, że aby móc legalnie uprawiać wspinaczkę po Libanie, konieczna jest rejestracja.

Kamieniołom Liban. Kiedyś plan filmowy "Listy Schindlera", dziś użytek ekologiczny