Szczawnik to jedna z najpiękniejszych wsi w Małopolsce. Kiedyś należała do biskupów krakowskich
Szczawnik jest jedną z najbardziej urokliwych wsi w województwie małopolskim. Miejscowość jest położona w powiecie nowosądeckim, w gminie Muszyna, w dolinie potoku Szczawnik, będącego dopływem Popradu. Znajduje się w Paśmie Jaworzyny w Beskidzie Sądeckim. Otaczają ją niezwykle pięknie krajobrazy – od północnej strony jest to masywy Szczobów, Kotylniczego Wierchu i Jaworzyny Krynickiej, od zachodu Pusta Wielka, Czertezy i Za Wierch, od południa i południowego wschodu Koziejówka i Nowińska Góra. Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku, na którego dane powołuje się portal Polska w Liczbach, w Szczawniku mieszka 949 osób, z czego 49,8 proc. mieszkańców stanowią kobiety, a 50,2 proc. ludności to mężczyźni. W latach 1975-1998 wieś należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego.
Pierwsze wzmianki o Szczawniku pochodzą z czasów średniowiecza. Nazwa wsi wywodzi się prawdopodobnie od źródeł wody mineralnej – kwaśnych szczaw. Powstała na terenie dawnego państwa muszyńskiego, a od 1288 roku była własnością biskupów krakowskich. Dopiero w kolejnym wieku za sprawą króla Kazimierza Wielkiego została odbita z rąk duchowieństwa, a następnie skolonizowana. W 1352 roku odbyła się lokacja miejscowości na prawie niemieckim. Jej pierwszymi mieszkańcami, jak wynika z ustaleń kronikarza Jana Długosza, byli Polacy. W 1391 roku król Władysław Jagiełło podjął decyzję o zwróceniu wsi biskupom, którzy nie oddali jej aż do 1791 roku. W międzyczasie, w 1516 roku, dokonali jej ponownej lokacji, tym razem na prawie wołoskim. W tamtych czasach we wsi zaczęli osiedlać się imigranci z Rumuni, których nazywano później potocznie Rusinami. Natomiast do 1947 roku przeważała tam ludność łemkowska. Jej przedstawiciele zostali wysiedleni po akcji „Wisła”.
Warto odnotować, że w Szczawniku znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego – dawna greckokatolicka cerkiew łemkowska pw. św. Dymitra Sołuńskiego z 1841 roku, obecnie kościół filialny, a także jego ogrodzenie z bramką, drzewostan, otoczenie w granicach cmentarza, a także kapliczka MB Nieustającej Pomocy. Świątynia jest również częścią Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce.