Banica to jedna z najpiękniejszych wsi w Małopolsce. Kiedyś uchodziła za najbiedniejszą
Banica to to dawna wieś łemkowska na mapie województwa małopolskiego. Jest położona w powiecie gorlickim, w gminie Uście Gorlickie, w południowo-zachodniej części Beskidu Niskiego, nad potokiem Banica, będącym dopływem rzeki Białej. Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku, na który powołuje się portal Polska w Liczbach, we wsi mieszka 318 osób, z czego 48,7 proc. mieszkańców stanowią kobiety, a 51,3 proc. ludności to mężczyźni. W latach 1975-1998 należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego.
Banica jest jedna z najpóźniej lokowanych wsi w regionie. Miało to miejsce na mocy przywileju lokacyjnego wydanego w 1574 roku przez biskupa krakowskiego Franciszka Krasińskiego. Otrzymał go Iwan, syn Jaśka z pobliskiej Śnietnicy. Nazwa wsi pochodzi od przepływającego przez nią potoku. Od początku swojego powstania była częścią państwa muszyńskiego i należała do biskupów krakowskich. Wówczas uchodziła z jedną z najbiedniejszych. W inwentarzu z 1668 roku istnieje zapis, z którego wynika, że na 15 łanach ziemi gospodarowało w niej 22 kmieci. Natomiast przed wybuchem II wojny światowej w Banicy mieszkało ponad 500 osób, w większości Łemków. Spora grupa po wojnie wyjechała na Ukrainę, a reszta została wysiedlona w 1947 roku w ramach akcji „Wisła”. Wtedy zasiedlili ją polscy osadnicy z Podhala i Sądecczyzny.
Najpiękniejszym zabytkiem w Banicy jest dawna greckokatolicka cerkiew świętych Kosmy i Damiana z końca XVIII wieku. W 1947 roku została przejęta przez kościół rzymskokatolicki. Jest częścią Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce.