To największe polskie miasto stało się symbolem wolności. Podróż z Krakowa zajmuje tylko godzinę [ZDJĘCIA]

Polskie "Miasto Wolności"? Historia Gdańska daje jednoznaczną odpowiedź

Gdańsk leży nad Morzem Bałtyckim u ujścia rzeki Motławy do Wisły nad Zatoką Gdańską w województwie pomorskim, którego jest stolicą. Od 2023 r. to największe miasto w Polsce. Tytuł ten zawdzięcza aktualizacji przepisów dotyczących granic administracyjnych oraz redefinicji granic morskich. Zgodnie bowiem z obowiązującym prawem jego obecna powierzchnia wynosi aż 683 km2. Dla porównania obszar Warszawy to 517,2 km2, co czyni ją drugim co do wielkości miastem w naszym kraju. Jeśli chodzi natomiast o liczbę ludności, Gdańsk zajmuje 6. miejsce z ponad 486 tysiącami mieszkańców. Wraz z Gdynią i Sopotem tworzy jeden ośródek metropolitalny - Trójmiasto. Ze względu na swoje położenie jest ważnym ośrodkiem gospodarki morskiej, a jego port handlowy to drugi co do wielkości port handlowy Morza Bałtyckiego.

Od wieków Gdańsk kojarzony był z wolnością. Dziś przede wszystkim ze względu na powstanie i działalność w tym nadmorskim mieście Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, czyli jednego z głównych ośrodków opozycji przeciw władzom Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i ustrojowi komunistycznemu. Zagłębiając się jednak w historię Gdańska, można zauważyć, że to miasto, które - chociaż przez stulecia przechodziło z rąk do rąk - zachowywało większą lub mniejszą autonomię, w zależności od tego pod czyim panowaniem się znajdowało.

Datą przyjmowaną za początek dziejów miasta jest 997 r., kiedy to Gdańsk miał wizytować biskup Wojciech, chociaż o osadzie rybackiej w tym regionie można mówić już w VII w.W swojej historii Gdańsk przynależał do różnych państw - najpierw do Polski, potem do Księstwa Pomorskiego (które okresowo było lennem polskim, duńskim, a następnie księstwem Świętego Cesarstwa Rzymskiego), a później znajdował się także w rękach m.in. państwa krzyżackiego, Królestwa Prus czy Cesarstwa Niemieckiego. Dwukrotnie - w latach 1807-1814 oraz 1920-1939 - miał także status Wolnego Miasta Gdańska, czyli terytorium autonomicznego, ale za pierwszym razem będącego w zależności od Cesarstwa Francuskiego, a za drugim - pod protektoratem Ligi Narodów. Te zmienne koleje losów znalazły oczywiście swoje odzwierciedlenie w kulturze, architekturze i sztuce.

Atrakcje "Wolnego Miasta". Co warto zobaczyć w Gdańsku?

Gdańsk należy do tych miast, które w czasie II wojny światowej uległy dużym zniszczeniom (notabene to właśnie atak na Westerplatte 1 września 1939 r. uznawany jest za początek konfliktu). Dzisiejsze historyczne śródmieście stanowią więc w sporej mierze budynki odbudowane, co nie zmienia faktu, że mamy do czynienia z jednym z najcenniejszych kompleksów zabytkowych w Polsce. Reprezentacyjną częścią Gdańska jest Główne Miasto, przez które wiedzie Droga Królewska (stanowią ją wspólnie ulica Długa i ulica Długi Targ). Spacerując nią, można zobaczyć najważniejsze zabytki, m.in. Ratusz Głównego Miasta, Złotą Bramę, Dwór Artusa, Dom Uphagenów, Zieloną Bramę czy Fontannę Neptuna, która jest symbolem stolicy województwa pomorskiego.

Będąc w Gdańsku, warto też udać się na Stare Miasto, gdzie znajdują się m.in. średniowieczny Wielki Młyn, ratusz z 1589 r. czy znacznie nowszy Pomnik Poległych Stoczniowców 1970. Wszystkie te miejsca oraz inne atrakcje Gdańska znajdziecie w galerii.

Oczywiście ogromną zaletę Gdańska stanowią jego niekwestionowane walory przyrodnicze. Położenie nad rzeką, dostęp do morza, ale także fakt, że lasy i tereny zielone zajmują aż 24% powierzchni metropolii, a same parki miejskie - ponad 180 hektarów, czynią go miastem niezwykle malowniczym i atrakcyjnym dla wszystkich doceniających bliskość natury.

Gdańsk słynie też ze swoich targów. To właśnie w "mieście wolności" odbywają się największe międzynarodowe targi bursztynu i wyrobów bursztynowych Amberif, Jarmark św. Dominika w sierpniu, który jest drugą - obok Weihnachtsmarkt i Oktoberfest - największą tego typu impreza plenerowa w Europie, czy jarmark bożonarodzeniowy, który wygrał w prestiżowym konkursie Best Christmas Markets in Europe 2025.

Kraków-Gdańsk. Ile zajmuje podróż ze stolicy Małopolski nad morze?

Chociaż Kraków dzieli od Gdańska ponad 600 kilometrów, w obecnych czasach ich pokonanie zajmuje zaledwie 1 godzinę i 20 minut. Oczywiście to czas trwania lotu, jeśli wybierzemy podróż samolotem. Z krakowskiego lotniska Balice rejsy do stolicy województwa pomorskiego odbywają się regularnie. Natomiast, gdy zdecydujemy się na jazdę pociągiem, musimy liczyć się z co najmniej pięcioma godzinami spędzonymi w trasie.