Cieszyn - miasto transgraniczne z długa historią. Dlaczego jest nazywane "Małym Wiedniem"?
Cieszyn leży na południu Polski nad rzeką Olzą w województwie śląskim u stóp Beskidu Śląskiego. Jest jednym z najstarszych miast w regionie i jednocześnie miastem transgranicznym, którego prawobrzeżna część należy do naszego kraju, natomiast lewobrzeżna - zwana Czeskim Cieszynem - to już terytorium naszych sąsiadów: Czech. Biorąc pod uwagę długą historię tej urokliwej miejscowości, określanej często "Małym Wiedniem", wspomniany podział stosunkowo nowy. Pojawił się bowiem w 1920 r., kiedy to na konferencji w belgijskim Spa zajęto się konfliktem terytorialnym między powstałymi po I wojnie światowej Polską i Czechosłowacją. Podjęto wówczas decyzję o podziale Śląska Cieszyńskiego, a za granicę uznano rzekę Olzę przepływającą przez miasto nazywane wówczas po niemiecku Teschen. Podział nie obowiązywał w latach 1938-1945, ale po II wojnie światowej postanowiono do niego powrócić.
Dzieje Cieszyna sięgają oficjalnie IX w. Według żyjącego w okresie renesansu kronikarza dawnego Śląska Jakub Schickfus i jego następców miasto zostało założone w 810 r. Tysiąc lat później ówczesne władze postanowiły świętować jubileusz jego istnienia i 22 lipca 1810 r. zorganizowały wielkie uroczystości. Należy mieć jednak na względzie, że podobnie jak wiele dat historycznych tak i wspomniany rok 810 r. to data umowna. Stary Cieszyn, czyli gród rodu słowiańskiego plemienia Gołęszyców, uznawany za praosadę dzisiejszego miasta, powstał bowiem prawdopodobnie już w VII w. Został jednak zniszczony w kolejnym stuleciu przez wojska wielkomorawskie, po czym osadnicy słowiańscy zbudowali na Górze Zamkowej kolejne grodzisko obronne, z czasem zyskujące coraz większe znaczenie, następnie powstało podgrodzie, aż w końcu w XI w. cieszyński gród stał się kasztelanią podlegającą królom polskim.
W 1291 r. miasto (prawa miejskie Cieszyn zyskał przed 1284 r.) trafiło pod panowanie Czechów i do 1653 r. pełniło funkcję stolicy księstwa piastowskiego. Po śmierci księżnej Elżbiety Lukrecji, ostatniej z rodu dynastii cieszyńskich Piastów, władzę objęli Habsburgowie, którzy rządzili na tym terytorium 1918 r., pozostawiając po sobie ślad m.in. w architekturze, stąd właśnie określenie "Mały Wiedeń", które pojawia się także w odniesieniu do innego śląskiego miasta - Bielska-Białej. Co ciekawe, w 1805 r. w obliczu zagrożenia Wiednia, to właśnie do Cieszyna tymczasowo przeniósł się dwór cesarski i rząd monarchii austriackiej, chociaż ta obecność nie przyniosła niestety miastu większych korzyści.
Co warto zobaczyć w Cieszynie? Największe atrakcje "Małego Wiednia"
Najstarsze zabytki w Cieszynie znajdują się na wspomnianej Górze Zamkowej - są to pozostałości grodu obronnego. Na usytuowanym w centrum miasta wzgórzu przez wieki stał bowiem zamek piastowski, który w XIX w. został rozebrany. Na miejscu można jednak wciąż zobaczyć gotycką Wieżę Piastowska z XIV wieku, część baszty oraz romańską rotundę z XI w. (po późniejszych przebudowach). U podnóża góry leży natomiast w latach 1838-40 Pałac Myśliwski Habsburgów.
Będąc w Cieszynie, z pewnością warto odwiedzić m.in. Kościół Jezusowy, który jest największą świątynią luterańską w Polsce, kościół parafialny św. Marii Magdaleny - najstarszy kościół katolicki w mieście, którego elementy gotyckie pochodzą z przełomu XIII/XIV wieku czy Muzeum Śląska Cieszyńskiego - najstarsze muzeum publiczne w Polsce, założone przez ks. Leopolda Jana Szersznika w roku 1802 r. W kategorii "naj" znajduje się też Browar Zamkowy Cieszyn, który jest najdłużej, nieprzerwanie działającym browarem w Polsce.
"Mały Wiedeń" może też się pochwalić urokliwą starówką, w której obrębie nie brakuje zabytkowych kamienic. Wśród miejsc, które trzeba zobaczyć podczas pobytu w mieście, nie sposób pominąć istniejącej najprawdopodobniej od średniowiecza Studni Trzech Braci (według legendy Cieszyn założyli bracia Bolko, Leszko i Cieszko) oraz Cieszyńskiej Wenecji. Ta nosząca chwytliwą nazwę część starego miasta to odcinek ulicy Przykopa, przy której stoją budynki wybudowane w XVIII – XIX wieku z mostkami przerzuconymi nad sztucznym kanałem - nad Młynówką. Te i inne atrakcje Cieszyna znajdziesz w innej galerii.
Cieszyn-Kraków. Ile zajmuje podróż?
Podróż z Krakowa do Cieszyna samochodem przez autostradę A4 zajmuje od 2 do 2,5 godziny. Jest to korzystniejsze rozwiązanie niż podróż pociągiem, która trwa około 3,5 godziny i wymaga przesiadki. Ze stolicy Małopolski do miasta graniczącego z Czechami jeżdżą jedna także autokary i wówczas podróż trwa tyle, ile przejazd autem osobowym.
