Spis treści
- Wybory prezydenckie 2025. Czy można głosować po 21:00
- Wybory prezydenckie 2025. Głosowanie po 21:00. Stanowisko Sądu Najwyższego
- Wybory prezydenckie 2025. PKW może przedłużyć głosowanie
Wybory prezydenckie 2025. Czy można głosować po 21:00
Zgodnie z art. 39 § 2 Kodeksu wyborczego, głosowanie odbywa się bez przerwy od godziny 7:00 do godziny 21:00. O godzinie 21:00 przewodniczący obwodowej komisji wyborczej (OKW) ma obowiązek ogłosić zakończenie głosowania. Istnieją jednak dwie zasadnicze sytuacje, w których czas ten może ulec wydłużeniu.
Pierwsza, i najczęstsza, dotyczy wyborców, którzy przybyli do lokalu wyborczego przed godziną 21:00, ale o tej porze wciąż oczekują w kolejce na oddanie głosu. Art. 51 § 1 Kodeksu wyborczego stanowi jasno, że o godzinie zakończenia głosowania zamyka się lokal wyborczy, jednakże wszystkim wyborcom, którzy przybyli do lokalu przed tą godziną, należy umożliwić oddanie głosu. Oznacza to, że jeśli o 21:00 znajdujemy się w kolejce – nawet jeśli jest ona długa i wychodzi poza budynek – mamy pełne prawo zagłosować. Głosowanie trwa wówczas aż do momentu, gdy ostatnia osoba z tej „legalnej” kolejki odda swój głos.

Wybory prezydenckie 2025. Głosowanie po 21:00. Stanowisko Sądu Najwyższego
Istotność tej reguły potwierdził Sąd Najwyższy, rozpatrując skargę złożoną przez pełnomocnika komitetu wyborczego Karola Nawrockiego. Dotyczyła ona między innymi wytycznych odnoszących się do sytuacji, gdy po 21:00 przed lokalem wciąż oczekują wyborcy, którzy przybyli tam przed godziną zamknięcia. Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego uznała te zarzuty za niezasadne. Sąd podkreślił, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą, głosowanie po godzinie 21:00 przez osoby, które przybyły do lokalu wyborczego przed godziną zakończenia głosowania, nie stanowi naruszenia ciszy wyborczej. Co więcej, Sąd Najwyższy wskazał, że obwodowa komisja wyborcza ma obowiązek umożliwić tym wyborcom realizację ich konstytucyjnego prawa do głosowania (art. 62 Konstytucji RP), działając wprost na podstawie art. 39 § 4 Kodeksu wyborczego. Zdaniem Sądu Najwyższego, odmienna praktyka stanowiłaby naruszenie czynnego prawa wyborczego, a wyborca nie może ponosić negatywnych konsekwencji niedostosowania lokalu wyborczego czy innych zaniedbań organizacyjnych państwa.
Należy jednak stanowczo podkreślić, że po godzinie 21:00 żadna nowa osoba nie może już dołączyć do kolejki ani wejść do lokalu wyborczego w celu oddania głosu. Aby zapewnić porządek, członek komisji (lub na prośbę przewodniczącego OKW np. funkcjonariusz Policji) może stanąć na końcu kolejki dokładnie o godzinie 21:00, wyraźnie oznaczając, kto przybył na czas.
Wybory prezydenckie 2025. PKW może przedłużyć głosowanie
Drugim przypadkiem, kiedy głosowanie może zostać wydłużone, jest decyzja Państwowej Komisji Wyborczej. PKW posiada uprawnienia do podjęcia decyzji o przedłużeniu godzin głosowania w poszczególnych obwodach lub nawet na terenie całego kraju. Dzieje się tak jednak wyłącznie w przypadku zaistnienia nadzwyczajnych wydarzeń, które mogłyby zakłócić lub uniemożliwić prawidłowy przebieg głosowania (np. powódź, rozległa awaria prądu, inne sytuacje kryzysowe).
Podsumowując, można głosować po godzinie 21:00, ale tylko pod warunkiem, że przybyliśmy do lokalu wyborczego przed tą godziną i ustawiliśmy się w kolejce. Potwierdzają to zarówno przepisy Kodeksu wyborczego, jak i orzecznictwo Sądu Najwyższego. Aby uniknąć niepewności, najlepiej zaplanować wizytę w lokalu wyborczym z odpowiednim zapasem czasu.