"Zimy stulecia" w Polsce. Dwumetrowe zaspy, potężny mróz i paraliż kraju
Południe Polski od piątkowego poranka (21 listopada) zmaga się z pierwszym poważnym atakiem zimy w tym sezonie. W wielu miejscach w Małopolsce i na Podkarpaciu spadło kilkanaście centymetrów śniegu. W Zakopanem i Tatrach panuje iście zimowa aura. Rankiem występowały problemy w komunikacji miejskiej, czy na zakopiance. Kierowcy narzekają na trudne warunki, a drogi się korkują. To jednak nic w porównaniu z tzw. "zimami stulecia", które wystąpiły w Polsce w ubiegłym wieku. Potężny mróz, dwumetrowe zaspy i paraliż kraju. Jak to dokładnie wyglądało? Zobaczcie zdjęcia w naszej galerii.
Najbardziej srogie zimy w Polsce. Kiedy występowały "zimy stulecia"?
Określenie "zima stulecia" słyszymy często, gdy tylko mocniej sypnie śniegiem. Trudno jednak jednoznacznie wskazać, który sezon naprawdę zasługuje na ten tytuł. W XX wieku w Polsce tak mówiono przede wszystkim o czterech zimach: 1928/1929, 1939/1940, 1962/1963 oraz 1978/1979. Były wyjątkowo mroźne, śnieżne i na długo zapadły w pamięć.
Luty 1929 roku - najzimniejszy miesiąc w historii pomiarów
Jedną z najsurowszych zim XX wieku była ta z lat 1928/1929. Luty 1929 r. zapisał się jako najzimniejszy w historii polskiej meteorologii.
Temperatury spadały nawet do -40 stopni Celsjusza. Odnotowano także nieoficjalne rekordy zimna:
- -45°C w Rabce,
- -42°C w Czarnym Dunajcu,
- -48°C w Kąclowej.
Oficjalnie najniższą temperaturą zarejestrowaną przez stacje pomiarowe było wówczas -40,6°C w Żywcu. Skutki tak silnego mrozu były odczuwalne w całym kraju: pękały rurociągi, brakowało dostępu do wody, zamarzł port w Gdańsku, a w wielu szkołach zawieszono zajęcia.
Zima 1939/1940 - najtrudniejsza zima II wojny światowej
Kolejna bardzo mroźna zima, często wymieniana w tym kontekście, to sezon 1939/1940 - przypadający na czas okupacji niemieckiej i sowieckiej. Uznaje się ją za najtrudniejszą zimę okresu II wojny światowej. Temperatury sięgały około -41 stopni Celsjusza, co w połączeniu z realiami wojennymi potęgowało dramatyczne warunki życia.
Zima 1962/1963 - śnieżyce i paraliż transportu
Na przełomie 1962 i 1963 roku Polskę sparaliżowały śnieżyce. Szczególnie dotkliwie odczuł to południowy region kraju. Obfite opady śniegu doprowadziły do poważnych problemów w transporcie drogowym i kolejowym. Temperatury w tym okresie wynosiły od -38 do -28 stopni Celsjusza.
Zima 1978/1979 - "zima stulecia", która zatrzymała kraj
Najczęściej mianem „zimy stulecia” określa się sezon 1978/1979. Wówczas doszło do paraliżu wielu sektorów gospodarki, pojawiły się braki surowców energetycznych. Na kolei występowały poważne problemy, ulice były zasypane, a komunikacja miejska praktycznie nie kursowała. W miastach mnożyły się awarie sieci wodnokanalizacyjnej, w fabrykach stawały maszyny. Odwoływano lekcje w szkołach. Skala utrudnień była tak duża, że to właśnie ta zima na stałe weszła do zbiorowej pamięci jako symbol "zimy stulecia".
Rekord zimna w Polsce - minus 41 stopni Celsjusza
Pytanie o „zimę stulecia” często prowadzi do innego: jaka jest najniższa odnotowana temperatura w historii Polski? Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej podaje, że oficjalnie rekord należy do Siedlec. 11 stycznia 1940 roku zanotowano tam -41 stopni Celsjusza.