Uzdrowisko w centrum Krakowa. Kim był Antoni Mateczny?
Antoni Mateczny przyszedł na świat w 1858 r. w czeskiej rodzinie. Najpierw mieszkał w Austrii, potem na Śląsku Cieszyńskim, a do (wówczas podkrakowskiego) Podgórza przeniósł się w latach 80-tych XIX w. Z wykształcenia był inżynierem, prowadził własną firmę budowlaną, ale został zapamiętany przede wszystkim jak odkrywca źródeł leczniczych i jeden z ojców balneologii. Kiedy w 1898 r. wznosił swój dom przy ul. Kalwaryjskiej, poszukując źródła wody pitnej, przypadkowo natrafił na źródła wody mineralnej. Zdając sobie sprawę z ich wartości, podjął działania, dzięki którym uzyskał wyłączność na poszukiwania górnicze na terenie Podgórza. Po przeprowadzeniu badań, które wykazały, że woda pochodząca z odkrytych na należącej do niego posesji źródeł, ma walory zdrowotne, Mateczny zadecydował o budowie nowoczesnego Zakładu Kąpielowego Wody Siarczano-Solankowej. Ten został otwarty w 1905 r. i cieszył się ogromną popularnością do II wojny światowej.
Podczas wojny Niemcy prowadzili w budynkach zakładu fabrykę odzieżową, a po 1945 r. przez krótki czas funkcjonowała tam fabryka gumy. Po upaństwowieniu w latach 50. uzdrowisko zaczęło ponownie przyjmować kuracjuszy, którzy korzystali w nim z zabiegów leczniczych opartych na właściwościach siarczkowo-solankowej wody mineralnej. W 1970 r. otwarta została natomiast rozlewnia wody mineralnej "Krakowianka".
Po różnych zawirowaniach dotyczących m.in. praw do nieruchomości Zakład Kąpielowy Mateczny przestał działać, ale to wcale nie oznaczało końca losów uzdrowiska. Wciąż w tym miejscu biją bowiem źródła. W 2021 r. w Parku Zdrojowym w sąsiedztwie historycznego budynku powstała więc Krakowska Pijalnia Zdrojowa, w której można napić się, a także kupić wydobywaną wodę. Jest to też kolejne miejsce spotkań i imprez kulturalnych na mapie stolicy Małopolski.
Naszym celem jest przywołanie czasów świetności uzdrowiska Antoniego Matecznego, kiedy Park Zdrojowy służył nie tylko kuracjuszom ale również mieszkańcom Podgórza oraz sąsiadującego z nim wtedy Krakowa - czytamy na stronie internetowej pijalni.
120-lecia Uzdrowiska Mateczny. Program jubileuszu
Z okazji 120-lecia rocznicy powstania Uzdrowiska Mateczny Krakowska Pijalnia Zdrojowa wraz z partnerami przygotowała szereg wydarzeń kulturalnych, których celem jest przybliżenie sylwetki Antoniego Matecznego i historii uzdrowiska, a także kultywowanie tradycji korzystania z lokalnej wody mineralnej. Program obchodów wygląda obecnie następująco:
- 19.03 (środa) godzina 17:00, Muzeum Podgórza (ul. Powstańców Wielkopolskich 1) - Inauguracja roku jubileuszowego 120-lecia Uzdrowiska Mateczny (wstęp wolny);
- 25.05 (niedziela) godzina 11:00 Krakowska Pijalnia Zdrojowa (ul. Wadowicka 1b) - Pierwszy koncert z cyklu "Niedzielne poranki z muzyką wiedeńską";
- 5.06 (czwartek) Rynek Podgórski - Instalacja wystawy jubileuszowej opowiadającej historię 120-lat Uzdrowiska Mateczny;
- 25.09 (czwartek) - 120 rocznica otwarcia Zakładu Kąpielowego Wody Siarczano-Solankowej;
- 28.09 (niedziela) godzina 11:00 Krakowska Pijalnia Zdrojowa (ul. Wadowicka 1b) - Ostatni koncert z cyklu "Niedzielne poranki z muzyką wiedeńską" zakończenie sezonu letniego.
Krakowskie uzdrowisko w centrum miasta. Tu bije źródło mineralnych wód
