Archeologiczna sensacja pod Krakowem. Odkryto neolityczną osadę i wczesnośredniowieczne cmentarzysko

2025-10-09 9:42

Teren przeznaczony pod nową inwestycję w podkrakowskich Zielonkach odsłonił tajemnice sprzed tysięcy lat. Archeolodzy z Pracowni Archeologicznej Gazala natrafili na ślady osadnictwa z epoki neolitu oraz doskonale zachowane cmentarzysko z okresu wczesnego średniowiecza. To odkrycie rzuca nowe światło na najstarsze dzieje regionu.

  • Archeolodzy z Pracowni Archeologicznej Gazala podczas prac ziemnych pod nową inwestycję w Zielonkach pod Krakowem odkryli ślady osady z neolitu oraz cmentarzysko z wczesnego średniowiecza.
  • Na cmentarzysku, datowanym na okres początków państwa polskiego, odsłonięto osiem pochówków szkieletowych, w tym groby osób dorosłych i jednego dziecka.
  • Oprócz średniowiecznych grobów, natrafiono również na pozostałości osady pierwszych rolników z epoki neolitu, co świadczy o atrakcyjności tych terenów już kilka tysięcy lat temu.
  • Odkrycia dokonano dzięki archeologicznym badaniom ratowniczym, które poprzedzają inwestycję budowlaną, co jest przykładem udanej współpracy inwestora ze służbami konserwatorskimi.
  • Więcej ciekawych artykułów znajdziesz na stronie głównej Radia ESKA.

Tajemnice grobów z początków Państwa Polskiego

Podczas prac ziemnych, które poprzedzają inwestycję budowlaną, badacze dokonali niezwykłego znaleziska. Do tej pory odsłonięto osiem wczesnośredniowiecznych pochówków szkieletowych. Wśród zmarłych zidentyfikowano zarówno osoby dorosłe, jak i jedno dziecko. Groby charakteryzują się skromnym wyposażeniem, co może świadczyć o statusie społecznym pochowanej tu ludności.

W niektórych jamach grobowych odkryto drobne przedmioty metalowe, jednak ich stan zachowania, spowodowany silną korozją, na obecnym etapie badań znacznie utrudnia precyzyjną identyfikację. Po zakończeniu prac terenowych i dokładnej dokumentacji, szczątki ludzkie zostaną przetransportowane do specjalistycznego laboratorium. Tam antropolodzy podejmą próbę określenia płci, wieku oraz ewentualnych przyczyn śmierci pochowanych osób.

– Wstępne wyniki badań wskazują, że odkryte cmentarzysko mogło być związane z lokalną osadą istniejącą na tych terenach we wczesnym średniowieczu, w bezpośrednim sąsiedztwie dzisiejszego Krakowa. Wczesne średniowiecze w Polsce to czas, kiedy kształtowało się państwo piastowskie oraz podstawy życia społeczno-gospodarczego, a wokół rodzących się ośrodków władzy rozwijały się liczne wspólnoty osadnicze – przekazał archeolog Grzegorz Bąk-Pryc z Pracowni Archeologicznej Gazala.

Ślady pierwszych rolników sprzed tysięcy lat

Cmentarzysko to jednak nie jedyna historyczna warstwa odkryta w Zielonkach. Najstarsze ślady działalności człowieka w tym miejscu pochodzą z młodszej epoki kamienia, czyli neolitu. Archeolodzy natrafili na pozostałości struktur gospodarczych, które świadczą o istnieniu w tym miejscu osady. To właśnie w neolicie dokonała się jedna z największych rewolucji w dziejach ludzkości – przejście od koczowniczego trybu życia, opartego na łowiectwie i zbieractwie, do osiadłego trybu życia, związanego z uprawą ziemi i hodowlą zwierząt. Odkrycie to potwierdza, że żyzne tereny dzisiejszej gminy Zielonki były atrakcyjnym miejscem do życia już kilka tysięcy lat temu.

Ochrona dziedzictwa w parze z rozwojem

Znalezisko w Zielonkach jest doskonałym przykładem na to, jak ważną rolę odgrywają archeologiczne badania ratownicze, prowadzone na terenach inwestycyjnych. Dzięki nim możliwe jest ocalenie bezcennych śladów przeszłości, które w innym wypadku zostałyby bezpowrotnie zniszczone. Grzegorz Bąk-Pryc podkreśla znaczenie dobrej komunikacji między wszystkimi zaangażowanymi stronami.

– Szczególne uznanie należy się inwestorowi oraz służbom konserwatorskim z Małopolskiego Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie, których wzorowa współpraca umożliwiła prowadzenie badań w sposób łączący ochronę dziedzictwa archeologicznego z realizacją nowoczesnych inwestycji budowlanych. Tak efektywny układ pokazuje, że nauka i rozwój infrastrukturalny mogą iść ze sobą w parze, przynosząc korzyści zarówno lokalnej społeczności, jak i poznaniu historii regionu – zauważa archeolog.

Prace badawcze oraz szczegółowe analizy laboratoryjne będą kontynuowane, a ich wyniki z pewnością wniosą wiele nowych informacji do historii Małopolski.

W Zielonkach pod Krakowem odkryto neolityczną osadę i wczesnośredniowieczne cmentarzysko [GALERIA]

Kraków: Park Kolejowy otwarty