Ile jest schronów w Małopolsce? Czy województwo jest przygotowane na czas kryzysu i wojny?

• Rządowy program ochrony ludności zapewni Małopolsce blisko 390 mln zł w 2025 r. na budowę i modernizację schronów.
• Służby kontrolują 559 potencjalnych schronów w Małopolsce, z czego około 300 znajduje się w Krakowie.
• Trwają prace nad nowymi przepisami, które precyzyjnie zdefiniują, czym jest schron i jakie warunki techniczne musi spełniać.
• Więcej ciekawych artykułów znajdziesz na stronie głównej Radia ESKA.

Wojna za wschodnią granicą i niestabilna sytuacja międzynarodowa sprawiły, że Polacy coraz częściej zastanawiają się nad własnym bezpieczeństwem. Jednym z kluczowych elementów systemu ochrony ludności są schrony i miejsca ukrycia. Ogólnopolska inwentaryzacja przeprowadzona przez Państwową Straż Pożarną obnażyła skalę wyzwań. Jednak teraz, jak zapewniają władze, nadszedł czas na realne działania. Działania, za którymi idą konkretne i, co najważniejsze, rekordowe pieniądze.

Historyczny program i setki milionów na bezpieczeństwo mieszkańców Małopolski

Po latach, w których obrona cywilna była tematem marginalizowanym, następuje fundamentalna zmiana. Rząd przyjął pierwszy w historii Polski Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej, a wraz z nim przeznaczył ogromne środki na jego realizację. Jak podkreślają przedstawiciele administracji, ochrona ludności musi zostać zbudowana praktycznie od podstaw. Na ten cel w 2025 roku w skali kraju przeznaczono ponad 5 mld zł. Z tej puli do Małopolski trafi blisko 390 mln zł.

– Ochrona ludności i obrona cywilna to temat, który musi być postawiony na nowo, od podstaw. Od uświadamiania, że ochrona ludności to my i wy, to każdy z nas. Jednocześnie wraz z przyjęciem w maju przez rząd Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2026 mówimy też o konkretnych inwestycjach i narzędziach ich finansowania. Blisko 390 mln zł to kwota na rok 2025 dla Małopolski. Takich środków jeszcze nie mieliśmy, z tak jasno sprecyzowanym kierunkiem ich wykorzystania. Ten kierunek to bezpieczeństwo, to kompleksowa, wieloetapowa i złożona budowa systemu ochrony ludności i obrony cywilnej. To inwestycje z jednej strony w wymiarze materialnym, rozumianym jako m.in. obiekty zbiorowej ochrony czy doposażanie właściwych służb, ale z drugiej strony – to też edukacja i szkolenia – mówi wojewoda małopolski dr inż. Krzysztof Jan Klęczar.

Co istotne, głównymi beneficjentami tych środków mają być samorządy, które otrzymają aż 90% wspomnianej kwoty. Aktualnie trwa ocena złożonych przez nie wniosków, a wkrótce mają być podpisywane pierwsze umowy na dofinansowanie.

Nowe przepisy i kontrole w terenie. Co to oznacza dla schronów?

Same pieniądze to nie wszystko. Równolegle trwają intensywne prace legislacyjne, które mają na nowo zdefiniować, czym jest budowla ochronna i jakie warunki musi spełniać. Jak informuje dr Joanna Paździo, rzeczniczka prasowa wojewody małopolskiego, po wejściu w życie ustawy o ochronie cywilnej i obronie ludności przygotowywane są kolejne akty prawne. Wśród nich znajdują się kluczowe dokumenty, takie jak rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 21 lutego 2025 r. w sprawie kryteriów uznawania obiektów budowlanych albo ich części za budowle ochronne czy rozporządzenie z 9 lipca 2025 r. w sprawie warunków organizowania oraz wymagań dla miejsc doraźnego schronienia.

Aby zapewnić, że obiekty spełniają nowe normy, do inwentaryzacji prowadzonej przez Państwową Straż Pożarną włączono również ekspertów z Nadzoru Budowlanego. Ich zadaniem jest weryfikacja stanu technicznego zgłoszonych budowli.

– Z informacji pozyskanych z Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego i PSP wynika, że w Małopolsce do sprawdzenia zgłoszonych zostało 559 obiektów, w tym ok. 300 w Krakowie i 26 w Tarnowie. Te sprawdzenia są w toku. Dotychczas takich sprawdzeń służby wykonały ok. 140. Natomiast wnioski samorządów ws. dofinansowania z Programu ochrony ludności i obrony cywilnej dotyczą też miejsc doraźnego schronienia. Więcej informacji podamy po zweryfikowaniu tych wniosków, gdy będziemy na etapie zawierania umów – przekazała dr Joanna Paździo.

To pokazuje, że proces jest wieloetapowy: od stworzenia prawa, przez weryfikację istniejącej infrastruktury, aż po finansowanie jej modernizacji i budowy nowych obiektów. Choć droga do pełnego zabezpieczenia potrzeb wszystkich mieszkańców jest jeszcze długa, po raz pierwszy od lat podjęto realne i kompleksowe kroki, aby słowo „bezpieczeństwo” nabrało wreszcie materialnego wymiaru.

Jak przetrwać atak w szpitalu? Krakowska policja szkoli medyków z procedur antyterrorystycznych [GALERIA]