Mija 10 lat od tragicznych wydarzeń na Broad Peak. „Najważniejsze jest to, że wszyscy wyciągnęli wnioski”

Co wydarzyło się na Broad Peak?

Broad Peak to dwunasta pod względem wysokości góra na świecie, licząca 8051 m n.p.m. Ośmiotysięcznik położony jest na granicy Chin i Pakistanu, w Karakorum – drugim najwyższym łańcuchu górskim świata.

Pierwszego wejścia na szczyt dokonano w czerwcu 1957 roku, ale przez ponad 50 kolejnych lat szczyt pozostawał niezdobyty zimą.

Polacy próbowali już na przełomie 1987/1988 roku. Wyprawą kierował Andrzej Zawada, a zimowy rekord wysokości w Karakorum ustanowił wówczas Maciej Berbeka, który dotarł do przedwierzchołka Rocky Summit (8028 m). Osiągnięcie to pozostawało rekordem do 2011 roku.

Ostatecznie, 5 marca 2013 roku wyprawa pod kierownictwem Krzysztofa Wielickiego osiągnęła sukces. Szczyt zimą zdobyli Adam Bielecki, Artur Małek, Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski. Niestety, podczas zejścia dwaj ostatni wspinacze nie wrócili na noc do obozu i biwakowali w bardzo ciężkich warunkach.

Następnie rozpoczęto poszukiwania, które okazały się bezskuteczne. Trzy dni po zdobyciu szczytu kierownik wyprawy uznał Berbekę i Kowalskiego za zmarłych. Ciało Tomasza Kowalskiego udało się odnaleźć w lipcu 2013 roku.

10 lat po tragedii dramatyczne wydarzenia skomentował prezes Polskiego Związku Alpinizmu, Piotr Pustelnik.

Był pan przewodniczącym komisji powołanej przez związek na wniosek kierownika wyprawy Krzysztofa Wielickiego i nieżyjącego już ówczesnego szefa programu Polski Himalaizm Zimowy 2010-15 Artura Hajzera do oceny przebiegu wydarzeń na Broad Peaku, gdy pierwszego zimowego wejścia dokonali Adam Bielecki, Artur Małek oraz Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski. Dwaj ostatni zginęli w zejściu. Jak po upływie dekady patrzy pan na te dramatyczne wydarzenia, z którymi przyszło zmierzyć się środowisku alpinistycznemu?

- Tuż po wyprawie emocji było bardzo dużo, a w środowisku ujawnił się podział na osoby bardziej i te znacznie mniej spolegliwe wobec tego, co się wydarzyło. Raport komisji także podzielił środowisko. Dziś po tych różnicach zdań nie ma śladu, a wyciągnięte wnioski i wdrożone procedury pozwalają na lepsze przygotowanie wypraw i dobór uczestników. Do zasypania rowów przyczynił się szczyt podlesicki zorganizowany wiosną 2014 roku. Pozwolił na rozładowanie emocji, wymianę zdań między "bohaterami" raportu a osobami, które go pisały. Okazało się, że nie ma dwóch stron barykady, pozostały dwa różne sposoby widzenia wydarzeń. Najważniejsze jest to, że wszyscy wyciągnęli wnioski – odpowiada Piotr Pustelnik.

Co zatem uległo zmianie? Jak Broad Peak wpłynął na organizację wypraw w najwyższe góry świata?

- Tragedia spowodowała zmianę procedur związanych z naborem uczestników i organizacją wypraw, zmianę procedur medycznych i komunikacyjnych. Obligatoryjnie, ale chcę podkreślić, że dobrowolnie, uczestnicy kolejnych wyjazdów przechodzą przed każdą wyprawą szkolenia, nie tylko w kwestiach technicznych, ale i z działania zespołowego, komunikacji interpersonalnej. Chodzi o to, by być jak najlepiej przygotowanym na to, co może ewentualnie zawieść w kolejnej ekstremalnej sytuacji. Na szczęście taki wypadek, jak na Broad Peaku, nie wydarzył się od tego czasu. Zmiana procedur wpłynęła i wpływa na to, co dzieje się podczas obecnych wypraw. To, że nowe podejście działa było widać m.in. na ostatniej wyprawie zimowej na K2. Choć było wiele emocji, ludzie się ze sobą spierali, to jednak wszyscy wrócili jako zespół, niepokłóceni – dodaje.