Rękopis autorstwa Bartłomieja z Jasła zaczynająca się od słów „Bóg cynnēmus in hāc diē” jest z najcenniejszych średniowiecznych zabytków kultury muzycznej w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej. Jest to najstarsza znana kolęda zachowana w całości. Wbrew pozorom - choć z Polski... to nie po polsku. To ze względu na akademickie pochodzenie dzieła, gdzie wówczas w nauczaniu, liturgii, a nawet codziennej komunikacji dominowała łacina.
Bartłomiej z Jasła pracował w środowisku uniwersyteckim, tworzył w środowisku uniwersyteckim i to środowisko wówczas posługiwało się tym językiem. W tym języku były prowadzone wykłady i zajęcia na Uniwersytecie Krakowskim. W tym języku odbywała się liturgia i studenci, profesorowie też w tym języku porozumiewali się między sobą. W innych rękopisach zdarzają się jednak przykłady takich kolęd, gdzie jeden wers jest zapisany łaciną, a drugi w języku polskim - mówi dr Elżbieta Knapek, kierownik Sekcji Rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej.
Kolęda nie przypomina dobrze znanych utworów - opiera się na melodii chorału gregoriańskiego, czyli tradycyjnego, jednogłosowego śpiewu mężczyzn a capella.
Kolędę tę napisał Bartłomiej z Jasła - teolog, filozof, poeta, najprawdopodobniej również kompozytor. Był on profesorem Uniwersytetu Krakowskiego. Kolędę przetłumaczył w 2017 roku Pan doktor Jacek Partyka i właśnie w tym roku miało miejsce światowe prawykonanie tej kolędy w muzeum Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wówczas kolęda ta po 600 latach była wykonana w dwóch wersjach. W wersji oryginalnej, którą mamy w transkrypcji Jana Węcowskiego i w drugiej wersji w opracowaniu Olega Sznicara. Tekst tej kolędy można analizować z pryzmatu teologii średniowiecznej. Skąd dowiadujemy się, że ta kolęda została napisana przez Bartłomieja z Jasła? Mianowicie w dzięki akrostychowi "Bartolomeus de Iasel" - autor ukrył w pierwszych słowach każdej zwrotki, że jest autorem tej kolędy. Dysponujemy tłumaczeniem jej 22 zwrotek - mówi dr Dorota Susuł z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rękopis kolędy pochodzi z prywatnej biblioteki Bartłomieja z Jasła, którą ofiarował kilkaset lat temu Uniwersytetowi Krakowskiemu. W zbiorach znajdują się też liczne traktaty teologiczne, mowy, a także cztery pieśni kościelne związane z okresem Bożego Narodzenia.
