Pucheroki

i

Autor: Gknor, wikimedia commons

WYDARZENIA

Pucheroki znowu opanują Kraków. Tego pochodu nie możecie przegapić

2025-03-28 17:50

W najbliższą niedzielę, 30 marca o godz. 12:00 spod Wawelu wyruszy kolorowy pochód Pucheroków, który pod przewodnictwem Żywej Trupy Kolędniczej przejdzie ulicami Starego Miasta. Mieszkańcy Krakowa będą mogli w ten sposób doświadczyć na żywo tradycji, która początkowo miała charakter religijny, ale z czasem przekształciła się w wesołą, ludową zabawę. Korzenie tego barwnego zwyczaju sięgają XVI w. Na czym polegały dawniej Pucheroki? Jaka będzie trasa niedzielnego pochodu? Odpowiedzi znajdziecie w naszym materiale.

Kim są Pucheroki? Historia krakowskiego zwyczaju

Nazwa "Pucheroki" pochodzi od łacińskiego słowa "puer" oznaczającego chłopca i odnosi do zwyczaju, którego korzenie sięgają XVI w. Wówczas wielu ubogich żaków pobierających nauki w Akademii Krakowskiej chodziło w okolicach świąt Wielkanocnych po prośbie, próbując zebrać pieniądze na dalsze studia. W tym celu młodzi mężczyźni zaczęli gromadzić się w grupy i dziwacznie przebrani udawali do kościołów, gdzie po nabożeństwie recytowali żartobliwe wierszyki, oczekując na datki. Z czasem "pucheroki" kwestowali już jednego, konkretnego dnia, tj. w Niedzielę Palmową. Rozszerzyli też pole działania, wybierając się do podkrakowskich wsi, gdzie stanowili nie lada atrakcję. To właśnie tam - m.in. w Zielonkach, Bibicach i Trojanowicach - zwyczaj przetrwał do dziś. Zaniknął z kolei w Krakowie, ponieważ coraz bardziej rubaszne i sprośne żarty zaczęły razić w oczy władze kościoła. Czara goryczy przelała się w 1780 roku, kiedy to kuria biskupia wydała zakaz "wysadzania żaczków w Kwietną Niedzielę do mówienia wierszyków prawie zawsze sensu niemających", a żakom zostały kwesty poza miastem.

Na wsiach tradycję dawnych studentów Akademii Krakowskiej przejęli tamtejsi chłopcy. W XIX wieku wykształcił się charakterystyczny strój pucheroka, na który składała się wysoka, stożkowata czapka ozdobiona wstążkami z bibuły i kożuch odwrócony futrem na wierzch i przepasany słomianym warkoczem. Młodzi mężczyźni mazali twarz sadzą, a następnie w jednej ręce trzymając koszyk, a w drugiej - drewniany młotek ruszali w teren, z którego wracali zwykle z datkami w postaci jajek, także pisanek.

Pucheroki w Krakowie. Trasa pochodu

Działająca przy Żywej Pracowni Żywa Trupa Kolędnicza wskrzesza zapomniane zwyczaje związane z obrzędami dorocznymi okolic Galicji. Wśród nich znalazły się Pucheroki. Tym samym już w najbliższą niedzielę, 30 marca na trzy tygodnie przed Świętami Wielkanocnymi przez Kraków przejdzie kolorowy, rozśpiewany pochód. Uroczyste rozpoczęcie orszaku nastąpi o godz. 12.00 w pobliżu repliki Światowida ze Zbrucza u stóp Wawelu. Kolejnym przystankiem będzie pomnik Smoka Wawelskiego, a potem pochód przemaszeruje kolejno Plantami aż do Rynku i okolic. Na trasie znajdą się powalony buk czerwonolistny na Plantach przy Muzeum Archeologicznym w Krakowie, Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego od strony ul. Gołębiej, wieża Ratuszowa oraz plac Mariacki.

Studniówka II Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie
Kraków Radio ESKA Google News

Oto najpiękniejsze miejsca w Małopolsce. Wybrała je sztuczna inteligencja

QUIZ. Andrus, bojka, winkiel - jarzysz te słowa? Rozwiąż nasz test i sprawdź, czy dogadasz się z mieszkańcem Krakowa!
Pytanie 1 z 12
Jeśli jestem andrusem, to jestem: