Zmiany na Wawelu. Niezwykłe odkrycie konserwatorów
Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa poinformował o ciekawym odkryciu, dokonanym podczas prac renowacyjnych na najwyższej wieży Wawelu. Chodzi o wieżę zegarową, gdzie podczas prac natrafiono na wyraźne ślady złoceń wokół otworów („okien”) jej hełmu. Po analizie zebranego materiału władze konserwatorskie nakazały przywrócenie późnobarokowej aranżacji zwieńczenia „krakowskiego Big Bena”.
Konserwatorom przyświeca w tym przypadku podstawowa zasada działań przy zabytkach – zasada oddania „prawdy o zabytku”. Widok katedry zmieni się zatem dość istotnie: w miarę jednolicie spatynowane („zielone”) poszycie zwieńczenia hełmu wzbogaci się o złocone akcenty – pisze Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa.
Jak czytamy, historycy sztuki podkreślają, że wzniesione w drugiej dekadzie XVIII wieku zwieńczenie wieży zegarowej katedry jest arcydziełem sztuki budowlanej, które wówczas na ziemiach polskich nie miało odpowiedników. Jej fundatorem był biskup krakowski Kazimierz Łubieński. Prawdopodobnym projektantem był Kacper Bażanka, który miał wzorować się na niezrealizowanych projektach dzwonnic dla bazyliki św. Piotra.
Remont hełmu rozpoczął się jesienią 2022 roku. Dotychczas zabezpieczono drewnianą konstrukcję nośną, odczyszczono w większości oryginalne, XVIII-wieczne blaszane poszycie, zdemontowano i przeniesiono do pracowni konserwatorskiej blaszane ornamenty (sterczyny, kule itp.). W najbliższym czasie zacznie się uczytelnianie i przywracanie złoceń oraz – w bardzo ograniczonym zakresie – uzupełnianie oryginalnych blach poszycia. Niezbędna będzie również korekta atrybutów figur czterech świętych stojących w narożnikach wieży, które są niezgodne z obowiązującym na początku XVIII wieku (i współcześnie również) kanonem ikonograficznym przedstawiania poszczególnych świętych (np. do ręki św. Wojciecha powróci wiosło). Konserwatorzy podejrzewają, że niezgodność ta to wynik pewnej dezynwoltury ich poprzedników remontujących hełm przed kilkudziesięciu laty – czytamy we wpisie SKOZK.
Prace konserwatorskie prowadzone przy wieży zegarowej to projekty kluczowy Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. Remont ma zakończyć się jeszcze w tym roku.
