Zima stulecia, czyli która? Te przeszły do historii
W przypadku intensywnych opadów śniegu często słyszy się określenie „zima stulecia”, nawiązujące oczywiście do przeszłości. W historii Polski wielokrotnie ludność musiała zmagać się z opadami śniegu, które doprowadzały do prawdziwego paraliżu. W materiale tym skupimy się jednak na XX wieku. Zaczynając chronologicznie, często mianem „zimy stulecia” określa się tą z lat 1928/1929. Luty 1929 roku był najzimniejszym w historii meteorologii w Polsce, przynosząc mrozy sięgające nawet -40 stopni Celsjusza. Padły również nieoficjalne rekordy zimna, np. -45 stopni w Rabce, -42 stopnie w Czarnym Dunajcu, a nawet -48 stopni w Kąclowej. Oficjalną najniższą wówczas temperaturą odnotowaną przez stacje pomiarowe było -40,6 stopni Celsjusza w Żywcu. W Polsce zmagano się wówczas z poważnymi problemami. Pękały rurociągi, wobec czego brakowało dostępu do wody. Zamarzł port w Gdańsku, a w wielu szkołach zawieszono zajęcia.
Zima stulecia 1978/1979. Zobaczcie ją na zdjęciach!
Zima 1939/1940. Czy była zimą stulecia? Kolejną bardzo mroźną zimą była ta z lat 1939/190, przypadająca na trudny czas okupacji niemieckiej i sowieckiej. Uznaje się ją za najtrudniejszą zimę II wojny światowej. Wówczas odnotowywano temperatury rzędu nawet -41 stopni Celsjusza. Z kolei w zimie na przełomie 1962 i 1963 roku śnieżyce doprowadziły do paraliżu transportu drogowego i kolejowego, zwłaszcza na południu. Temperatury wynosiły od -38 do – 28 stopni Celsjusza.
Często jednak za „zimę stulecia” uznaje się tą z lat 1978/1979. Także wówczas doszło do paraliżu wielu sektorów gospodarki, co przełożyło się m.in. na braki surowców energetycznych – podawała Polska Kronika Filmowa. Problemów było co niemiara, od kolei po tramwaje, zasypane ulice, szkoły i inne budynki użyteczności publicznej. W fabrykach stawały maszyny, a w miastach mnożyły się awarie sieci wodnokanalizacyjnej. Wydarzenia te uwieczniono w materiale Polskiej Kroniki Filmowej, z którym można zapoznać się poniżej.
Jaka jest najniższa odnotowana temperatura w historii Polski? To pytanie zasadne w kontekście tematu „zimy stulecia”. Oficjalnie najniższą temperaturę w historii Polski odnotowano 11 stycznia 1940 roku w Siedlcach. Jak podaje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, temperatura wyniosła wówczas -41 stopni Celsjusza.