To jedna z najpiękniejszych małopolskich wsi. Kiedyś należała do dwóch zakonów [GALERIA]

2025-12-31 14:11

Położony na malowniczym pograniczu Beskidu Wyspowego i Pogórza Wiśnickiego Jodłownik to wieś, która urzeka nie tylko krajobrazem, ale i niezwykle bogatą historią. Przez wieki jej losy splatały się z działalnością zakonów Dominikanów i Cystersów, którzy pozostawili po sobie trwały ślad, w tym bezcenny, drewniany kościółek.

Jodłownik to jedna z najpiękniejszych wsi w Małopolsce. Była własnością dwóch zakonów

Nazwa wsi, jak można się domyślić, wywodzi się od gęstych lasów jodłowych, które niegdyś porastały okoliczne wzgórza. Pierwsze pisemne wzmianki o Jodłowniku pochodzą już z 1361 roku, kiedy to jego właścicielem był rycerz Mikołaj z rodu Ratołdów. Przez kolejne stulecia wieś przechodziła w ręce znamienitych rodów szlacheckich, w tym Lubomirskich.

Kluczowy dla dziejów miejscowości okazał się rok 1531, gdy dobra te zakupiła rodzina Niewiarowskich. W 1585 roku Przecław Niewiarowski ufundował tu modrzewiowy kościół, który do dziś jest największą dumą Jodłownika. Po śmierci fundatora w 1595 roku, zgodnie z jego testamentem, cały majątek, wraz z wsią, przeszedł na własność zakonu Dominikanów z Krakowa.

Rozpoczął się okres, w którym Jodłownik przez niemal dwa stulecia pozostawał własnością kościelną. Dominikanie zarządzali majątkiem aż do 1784 roku, kiedy to dobra zakonne zostały skonfiskowane przez rząd austriacki w ramach tzw. kasaty józefińskiej. Warto odnotować, że w drugiej połowie XVIII wieku majątkiem zarządzał ojciec Stanisław Slaski, teolog i wykładowca, który okazał się doskonałym gospodarzem, przyczyniając się do rozwoju okolicy.

W XIX wieku Jodłownik ponownie znalazł się w rękach zakonników – tym razem Cystersów z pobliskiego Szczyrzyca. To właśnie oni przeprowadzili generalny remont zabytkowego kościoła, założyli lokalny cmentarz oraz zbudowali most na przepływającej przez wieś rzece Tarnawie.

Sercem Jodłownika pozostaje zabytkowy kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Ta drewniana świątynia z 1587 roku, w której przedsionku do dziś wisi portret fundatora, została wpisana do rejestru zabytków. Funkcję kościoła parafialnego pełniła aż do lat 80. XX wieku.

Kraków Radio ESKA Google News

Wiek XX przyniósł wsi zarówno rozwój, jak i tragedię. W 1925 roku erygowano tu samodzielną parafię. Niestety, już 6 września 1939 roku wkraczające do wsi oddziały Wehrmachtu dokonały zbrodni wojennej, zabijając 58 osób z Jodłownika i okolic. Po wojnie w miejscowości funkcjonował państwowy Zakład Rolny. W odpowiedzi na rosnące potrzeby wspólnoty, w latach 1981–1987 mieszkańcy wspólnym wysiłkiem zbudowali nowy, murowany kościół, który przejął funkcje parafialne.

Obecnie Jodłownik to spokojna, malowniczo położona miejscowość, której mieszkańcy utrzymują się głównie z rolnictwa. Okolica słynie z sadownictwa, uprawy krzewów owocowych oraz hodowli bydła. Choć wieś jest jedną z najniżej położonych w powiecie limanowskim, jej historyczny urok i krajobrazowe walory sprawiają, że pozostaje jedną z najpiękniejszych pereł Małopolski.

Tak wygląda wieś Jodłownik w Małopolsce [GALERIA]

Najstarsza ruchoma szopka w Krakowie