Nocna prohibicja w Krakowie. Zdaniem przedsiębiorców konieczne będą redukcje etatów
"Powiem z perspektywy sprzedawcy – obawiam się problemu na rynku pracy. Na pewno część osób straci zatrudnienie, bo będą redukcje etatów" – mówi PAP kierowniczka całodobowego sklepu z alkoholami na krakowskim Ruczaju, która poprosiła o anonimowość. Jej zdaniem najbardziej ucierpią ci, którzy pracę nocą wybierają ze względu na inne obowiązki w ciągu dnia, np. opiekę nad dzieckiem albo niepełnosprawnymi rodzicami.
"To jest 5,5 godziny mniej na dobę, razy 30 dni, wychodzi jeden etat mniej" – wylicza właściciel sieci sklepów Corleone w Krakowie. Jako największą obawę wskazuje jednak zaproponowane godziny prohibicji, a co za tym idzie otwarcia jego sklepu. "Komunikacją trudno będzie dojechać na 5.30 i trudno będzie też o północy wrócić" – zwraca uwagę. Jak przyznają przedsiębiorcy, ten problem może szczególnie dotknąć pracowników dojeżdżających spoza miasta.
W sklepie na Ruczaju kolejni klienci mijają się w drzwiach. "Piątek po południu, zaczyna się weekend" – komentuje kierowniczka sklepu. Takiego ruchu nie obserwuje w tygodniu, za to w dni wolne nocą klienci dopisują. "Nie jest tak, jak się mówi, że to alkoholicy, którzy tu muszą przyjść. W weekend w nocy przychodzą zwykle ci, którzy są na imprezie i jak zabraknie alkoholu, to dokupują. Bo ci, którzy muszą, przychodzą nad ranem w drodze do pracy" – uważa.
Dodaje też, że decyzja Rady Miasta obejmuje całe miasto, tymczasem klient z centrum różni się od tego, który po alkohol przychodzi w innych dzielnicach miasta. "Na osiedlach jest raczej stały klient. Jest u siebie i zachowuje się jak u siebie" – stwierdza. Jej zdaniem w efekcie wprowadzonej zmiany alkohol będzie się w Krakowie kupowało na zapas. Przyznaje jednocześnie, że szefowie sieci, do której należy jej sklep, nie wykluczają zakwestionowania decyzji Rady Miasta.
"Zyski na pewno będą mniejsze" – przewiduje kierownik Corleone. "Być może ten ruch będzie wzmożony przed północą, a odejmując koszty pracownika, może nadal ten interes będzie opłacalny. Będę musiał to przekalkulować" – mówi.
Jego zdaniem lepszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie przepisów, które umożliwiałyby prowadzenie całodobowej sprzedaży alkoholu w weekend. Przyznaje jednak, że spodziewał się takich zmian i nie będzie odwoływać się od decyzji radnych.
Uchwałę o ograniczeniu sprzedaży alkoholu w całym mieście między północą a godz. 5.30 radni jednomyślnie przegłosowali w środę. Ograniczenie ma dotyczyć wszystkich punktów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży. Chodzi więc o sklepy, w tym monopolowe, supermarkety, sklepy z produktami specjalistycznymi, np. winiarskie, ale i stacje benzynowe. Alkohol będzie bez zmian dostępny w lokalach gastronomicznych.
Radni popierający dokument wskazywali na skargi mieszkańców, których spokój jest zakłócany przez pijanych klientów sklepów, w tym turystów. Część z nich podkreślała, że problem dotyczy przede wszystkim Starego Miasta i Kazimierza. Przeciwnicy argumentowali zaś, że małe sklepy w dzielnicach oddalonych od centrum miasta, np. w Nowej Hucie, mogą się utrzymać właśnie dzięki sprzedaży alkoholu.
Wprowadzenie przez samorządy zakazu sprzedaży alkoholu w określonych godzinach umożliwiła na początku 2018 r. nowelizacja ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. Jak informowała w kwietniu PAP wicedyrektor Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom Katarzyna Łukowska, obecnie, pięć lat po wejściu w życie tych przepisów, zakazy obowiązują w ok. 10 proc. gmin w Polsce.
Podkreśliła, że "nocna prohibicja" to rozwiązanie, które służyć ma przede wszystkim bezpieczeństwu publicznemu, a dopiero w drugiej kolejności zdrowiu publicznemu. Najczęściej samorządy wprowadzają je właśnie z inicjatywy mieszkańców, którzy mają dość zakłócania porządku publicznego przez imprezowiczów.
Ograniczenia w godzinach sprzedaży napojów alkoholowych obowiązują m.in. w miastach Irlandii, Portugalii, Litwie, Słowenii, Estonii, Szwecji, Hiszpanii, Finlandii, Łotwy, Norwegii. W Polsce nocną prohibicję wprowadzono m.in. w Katowicach, Poznaniu, Wrocławiu, Zakopanem, Skawinie. W Krakowie pierwsze propozycje Rady Miasta Krakowa w sprawie ograniczenia sprzedaży alkoholu w sklepach w porze nocnej sięgają już 2016 r.
W 2018 r. przeprowadzono konsultacje społeczne w sprawie nocnej prohibicji w sklepach w poszczególnych dzielnicach Krakowa. We wrześniu 2018 r. Rada Miasta Krakowa podjęła uchwałę w sprawie wprowadzenia ograniczeń w sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych w nocy na terenie dzielnicy Stare Miasto – między godziną 22 a 6 rano. Uchwała jednak nie weszła w życie, ponieważ 15 listopada 2018 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie – z uwagi na skargi, m.in. przedsiębiorcy - wstrzymał jej wykonanie. Gmina Miejska Kraków wniosła skargę kasacyjną od wyroku i 24 sierpnia ub.r. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania WSA. W lutym br. WSA oddalił skargi przedsiębiorców na uchwałę. Wyrok nie jest prawomocny. Jednym z zapisów przegłosowanej teraz uchwały jest punkt o anulowaniu uchwały z 2018 roku.
Z dobrowolnych deklaracji przedsiębiorców wynika, że całodobową sprzedaż alkoholu z przeznaczeniem do spożycia poza miejscem sprzedaży prowadzi ok. 300 punktów na terenie całego miasta, co stanowi ok. 20 proc. łącznej liczby punktów sprzedaży detalicznej (ok. 1493 sklepów). Magistrat wyliczył, że w 2022 r. udział sprzedaży detalicznej alkoholu (sklepy) w ogólnej wartości sprzedaży alkoholu w Krakowie wynosił ok. 68 proc. Brak jest informacji o wartości sprzedaży alkoholu w poszczególnych godzinach.
