Celem projektu jest dowiedzenie się, jaki wpływ na rozwój mózgów dzieci w wieku szkolnym ma smog. Zbadają to naukowcy z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Instytutu Psychologii Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Instytutu Ochrony Środowiska w Warszawie.
- Podejrzewamy, że do długiej listy przewinień smogu należy dopisać zaburzanie rozwoju umysłowego dzieci. Nasze badania mają to sprawdzić, bo dotychczasowe projekty ze świata nie dają jasnych wyników. Smog truje bardziej przebiegle, bo powoduje taki stały stan zapalny zarówno w płucach, jak i mózgu. Dojrzewanie, budowanie mózgu na tle ciągłego stanu zapalnego nie może się udać tak dobrze, jak powinno - mówi prof. Marcin Szwed, neurobiolog z Instytutu Psychologii UJ, kierownik projektu NeuroSmog.
W projekcie NeuroSmog biorą udział dzieci z miejscowości o dużym zanieczyszczeniu powietrza, w tym z Krakowa, Skawiny czy Bochni. Projekt zakłada przeprowadzenie pełnej diagnozy psychologicznej zarówno dzieci z ADHD, jak i dzieci bez zaburzeń neuropsychologicznych.
Dane będą zbierać i analizować między innymi epidemiolodzy, psycholodzy, neuronaukowcy, inżynierowie środowiskowi i statystycy. Wyniki mają pokazać skalę problemu smogu. Pomogą także rządowi w skuteczniejszym przeciwdziałaniu mu.
- W badaniach próbujemy znaleźć odpowiedzi, czy zanieczyszczenie powietrza ma wpływ na strukturę i funkcjonowanie mózgu oraz zminę zachowania u dzieci w populacji ogólnej oraz dzieci z ADHD. To są nasze podstawowe pytania. Zastanawiamy się również nad tym, kiedy dzieci są najbardziej narażone na skutki zanieczyszczenia powietrza - czy dzieje się to w trakcie ciąży, we wczesnym dzieciństwie, a może te kanały się kumulują - mówi dr Iana Markevych, szefowa zespołu epidemiologów. - Nie badamy tylko wpływu zanieczyszczenia powietrza na neurorozwój dzieci. Analizujemy też, w jak różny sposób inne czynniki środowiska wpływają na dzieciństwo, na przykład życie blisko parków, mieszkanie w hałaśliwej lub cichej dzielnicy. Dlatego te badania będą miały również wpływ na urbanistyką i planowanie przestrzeni miejskiej - dodaje.
Pierwsze wyniki badań poznamy za około półtora roku.